تحلیل ریخت شناسی داستان وامق و عذرای جوشقانی براساس نظریه ی ولادیمیر پراپ

یکی از منظومه های غنایی ادب پارسی، وامق و عذرا می باشد این داستان اصل یونانی دارد و توسط شاعران زیادی به نظم درآمده است. در این مقاله سعی شده است منظومه ی وامق و عذرای جوشقانی، مطابق با نظریه ی ریخت شناسی ولادیمبر پراپ تحلیل شده در نهایت ژرف ساخت این داستان مشخص شود. داستان وامق و عذرا از هفت شخصیت اصلی قصه های پریان پراب، شش شخصیت را در خود دارد که عبارتند از: 1. قهرمان 2. یاریگر قهرمان 3. شریر 4. بخشنده 5. فرستنده 6. شاهزاده خانمهمچنین از بیست خویشکاری موجود در این داستان، شانزده کارکرد آن با قصه های پریان مطابقت دارد که عبارتند از: 1. غیبت 2. نهی 3. نقض نهی 4. خبرگیری 5. خبردهی 6. انتقال 7. آزمایش 8. ناشناختگی 9. بازگشت 10. شرارت 11. میانجی گری رویداد ربط دهنده 12. مقابله آغازین 13. عزیمت 14. پیروزی 15. التیام مصیبت 16. عروسی ژرف ساخت این داستان مبتنی بر آیین بازگشایی است. زیرا در این آیین، شخص در ابتدا از خانه و خانواده خود دور شده پس از طی آزمون هایی و موفقیت در آنها، دوباره به میان خانواده و سرزمین خود بر می گردد و شایستگی حضور در جمع بزرگان را می یابد. همین شیوه در ژرف ساخت داستان وامق و عذرا دیده می شود.

کلیدواژه ها:

وامق ، عذرا ، ریخت شناسی ، پراپ ، آشنایی سازی