آشنایی با معدن مس سرچشمه

آشنایی با معدن مس سرچشمه

معدن مس سرچشمه یکی از مهم ترین ذخایر مس و مولیبدن پورفیری روباز جهان است. این معدن بر روی کمربند مسی قرار دارد که در اثر برخورد صفحات ایران و عربستان و هم زمان با آن، بالا آمدن محلول‎های گرمابی خانه دار ناشی از فعالیت‎های درونی زمین، در حدود 25 میلیون سال پیش در امتداد رشته کوه زاگرس ایجادشده است. این معدن یکی از 400 بیرون‎زدگی مس بر روی کمربند مس استان کرمان است(بخش زمین شناسی معدن).

موقعیت جغرافیایی و شرایط آب و هوایی

روش استخراج در معدن مس سرچشمه

الگو­های آتش­کاری مورد استفاده در معدن مس سرچشمه (بخش چال زنی و انفجار معدن)

زمین شناسی معدن مس سرچشمه

کانسار مس سرچشمه در قسمت مرکزی یک سلسله کوه متشکل از مواد آتش فشانی و رسوبی چین خورده که با جهت عمومی شمال غرب جنوب شرق از ترکیه تا بلوچستان ادامه دارد، واقع شده است. در کناره جنوب غربی آن یک زون تراستی قرارگرفته که شامل سنگ‎های چین خورده و گسله و همچنین سنگ‎های متامورفیک دوران سوم و سنگ‎های رسوبی پالئوزوئیک است که رشته کوه زاگرس را به وجود می‎آورد.

 در این کمربند توده‎های نفوذی مانند استوک سرچشمه‎‎مورسیان مینرالیزه شده‎اند و جنس سنگ‎های این مجموعه رسوبی‎‎آتشفشانی شامل ماسه‎سنگ، آهک، شیل، مارن، رسوبات آذرآواری، برش‎های توف داسیتی و توف‎های دانه‎ریز و لاوهای بازالتی ایگنمبریت‎ها و سنگ‎های آذرین درونی که به صورت توده‎های نفوذی نیمه عمیق یا عمیق در این مجموعه نفوذ کرده و معمولا از جنس گرانیتی یا گرانودیوریتی می‎باشند، است. این مجموعه به وسیله یک سری دایک‎های جوان‎تر با جنس دیوریتی وگرانودیوریتی قطع شده است. کانسار سرچشمه بر روی یک توده پورفیری گرانودیوریتی که به نام پورفیری سرچشمه نامیده شده است، متمرکز است. توده نفوذی فوق به یک مجموعه دیوریت کواتزدار مهم تر وابسته است که بیرون‎زدگی‎های مهمی در اطراف کانسار نشان می‎دهد. این فازهای نفوذی به وسیله دایک‎های همزمان یا بعد از کانی‎سازی، قطع شده است و جهت اکثر این دایک‎ها حدودا N 25W است. (بخش زمین شناسی معدن).

سنگ شناسی کانسار سرچشمه

سنگ‎های ولکانیک موجود در منطقه سرچشمه عموما آندزیت پورفیری ریزدانه هستند و تقسیم بندی جزءبه جزء این سنگ‎ها به طور کامل امکان پذیر نیست. قدیمی‎ترین سنگ درون گیر در ناحیه، توده گرانودیوریتی تقریبا باتولیت شکل و دارای بافت و ساختی متغییر است که دارای دامنه‎ای از گابرو تا آپلیت بوده و به نظر می‎رسد که ازنظر زمانی قبل از سرچشمه پورفیری است. به طورکلی در داخل محدوده معدنی سنگ‎های زیر وجود دارد: (بخش زمین شناسی معدن).

سنگ آندزیت AN

سنگ گرانودیوریت GR

سرچشمه پورفیری SP

کوارتز دیوریت کوارتز چشم QE

کوارتز مونزونیت پورفیری لیت فاین پورفیری LF

دایک ها

BD

FD

HD

دگرسانی

در معادن مس پورفیری توده نفوذی و سنگ های اطراف به حالت معمولی و قبلی خود نیستند. بلکه در اثر عمل دگرسانی تغییراتی یافته اند که در اثر نفوذ محلول های هیدروترمال صورت گرفته است. انواع دگرسانی در معدن مس سرچشمه شامل موارد زیر است.

1- دگرسانی پتاسیک، 2- دگرسانی آرژیلیک، 3- دگرسانی بیوتیتی، 4- دگرسانی سرسیت-کوارتز

5- دگرسانی پروپیلیتیک، 6- دگرسانی هورنفلس، 7- دگرسانی سیلیسیک، 8- دگرسانی کوارتز-سرسیت.

نقشه زمین شناسی معدن مس سرچشمه (بخش زمین شناسی معدن)

نقشه دگرسانی معدن مس سرچشمه (بخش زمین شناسی معدن)