اهمیت و ضرورت پیاده سازی و استقرار نظام یکپارچه مالیاتی هوشمند(اکبر براتی:رئیس گروه حسابرسی مالیاتی - دادیار انتظامی مالیاتی و مدرس مالیاتی)
اهمیت و ضرورت پیاده سازی و استقرار نظام یکپارچه مالیاتی هوشمند
مالیات، ریشه تاریخی طولانی و عمیقی دارد و عمر آن با پیدایش نخستین حکومت ها و سازمان های مدیریت اجتماعی همراه است. تنها نوع و مقدار مالیات و نحوه وصول آن متفاوت بوده و اصل آن هیچگاه ترک نشده است.
اهمیت و جایگاه خاص و رفیع نظام مالیاتی در مجموعه اقتصاد هر کشور بر هیچ یک از متخصصین و خبرگان این حوزه پوشیده نیست. بنابراین با توجه به نقاط ضعف و کاستی های نظام مالیاتی کشور، تحول نظام مالیاتی همواره مورد توجه علاقمندان اعم از فعالان بخش دولتی و خصوصی بوده است. ضرورت اجرای این تحول در اسناد بالادستی و برنامه ای کشور نیز به دفعات مورد توجه قرار گرفته است. از آنجائیکه مالیات در کشورهای پیشرفته نقش بسزایی در توسعه اقتصادی دارد، نظام مالیاتی هوشمند به لحاظ کارکردهای آن از مظاهر اقتصادهای پیشرفته و توسعه یافته است. بکارگیری سامانه های الکترونیکی در حوزه اظهار درآمد مشمول مالیات توسط مودیان مالیاتی و دریافت و وصول مالیات بصورت هوشمند و بر مبنای داده های مستند و بدست آمده از بانک های اطلاعاتی جامع، نقش موثری در پیشبرد اهداف دولت الکترونیک دارد.
نظام مالیاتی در کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه هزینه بالایی را بر جامعه تحمیل می کند. کارایی کم، هزینه وصول بالا، اتلاف وقت مودیان و کارکنان و میزان وصولی کم و انحراف تخصیص بهینه منابع از جمله خصایص این نظام است. یکی از سیستم های فرعی دولت الکترونیک برای اصلاح نظام مالیاتی، نظام یکپارچه مالیاتی هوشمند است.
تسریع و پیشبرد اهداف دولت در زمینه پیاده سازی نظام یکپارچه مالیاتی هوشمند سبب سرعت و دقت در امور و کاهش هزینه های جمع آوری مالیات، صرفه جویی در زمان، تکمیل و صحت اطلاعات، تسهیل در وصول مالیات و اهتمام به نظم و انضباط مالی و بودجه ای و تحقق درآمدهای مالیاتی، رضایتمندی مودیان مالیاتی و پرداخت کنندگان مالیات، ایجاد اعتماد و شفافیت فعالیت های اقتصادی و جلوگیری از فرار مالیاتی را تضمین می نماید.
بدیهی است که پیگیری و استقرار نظام یکپارچه مالیاتی هوشمند در هر جامعه ای نیازمند برخورداری از زمینه ها و پیش نیازهای متعدد و مستلزم رعایت ملاحظات پیچیده ای است که مجموعه آنها را باید در قالب یک مدل جامع و بومی مالیات ستانی، طراحی و پیاده سازی نمود. فلذا سازمان امور مالیاتی در راستای پیگیری چنین هدفی می کوشد تا با بهره گیری از تجربیات عملی نظام مالیات الکترونیکی در سایر کشورها و علی الخصوص کشورهای پیشرو در این زمینه و تحلیل و ارائه شاکله کلی مدل بومی نظام مالیات الکترونیک در ایران را با ارائه راهکارهای کاربردی و اساسی پیگیری، پیاده سازی و اجرا نماید. هرچند که اقدامات بسیار موثر و مثبتی صورت پذیرفته که شایسته تقدیر می باشد، اما تا رسیدن به نقطه مطلوب مسیر پر پیچ و خمی پیش روی متولیان امر و مسئولین ذیصلاح می باشد که امید است با بهره گیری از تجربیات بدست آمده و احصاء روش ها و استفاده از بازخوردهای موجود با موفقیت و توان بیشتر این مسیر به سرمنزل مقصود برسد.
(اکبر براتی:رئیس گروه حسابرسی مالیاتی - دادیار انتظامی مالیاتی و مدرس مالیاتی)
