اهمیت تعلیم برای فرد و اجتماع

نشر تعلیم و فراهم آوردن وسائل آن ، برای حفظ مصلحت فرد و اجتماع بسیار موثر است . فرد احساس می کند که تعلیم ، مصالح او را تامین می کند و همچنین اجتماع نیز بقاء و پیشرفت خود را مدیون تعلیم می بیند. این اهمیت را ما می توانیم در عبارت زیر خلاصه نمائیم:

که تعلیم ، فرد را به کامیابی در اجتماع ، و بهتر نمودن سطح زندگانی اجتماعی و اقتصادی ، و کسب رفاه و آسایش ، موفق می سازد. زیرا او را به مهارتها و عواطف و معارف و روش تفکر مناسبی _ که او را در جای خویش در اجتماع منسجم سازد _ مجهز می نماید و راه پیروزی را به روی او می گشاید. و برای حل مشکلات شخصی، می تواند بهتر کوشش کند . و به منظور بهبود بخشیدن اجتماعی که در آن زندگی می کند فعالیت نماید . و اگر تعلیم نمی بود، قدر افراد در اجتماع ، معلوم نمیشد . و از رسیدن به هدفهای خویش محروم می شدند. به این معنی که تعلیم علم و دانش ، در بهبود بخشیدن مرکز اقتصادی فرد ، سهیم میباشد . البته معنی آن نیست که تعلیم، راه وصول به وظایفی است که دولت باید آنها افراد آماده نماید . بلکه معنای آن این است که تعلیم فرد را به مهارت ها و معارف و اسلوبهای تفکر ، مجهز میسازد؛ تا بتواند فرد به اجتماع خود بصیر و بینا و به اعمالیکه منتج و سود بخش است آشنا شده و به قدرت و مهارت بهره برداری خود بیفزاید. 

چنانکه میتواند طرق صرف مال و انفاق آن را درست بشناسد . و پیشه ی مناسبی برگزیده و اسلوبی را پیش گیرد که او را در این پیشه پیش برده ، و سطح اقتصادی او را قهرا بالا برد . زیرا سطح زندگانی اجتماعی فرد ، پیوستگی تامی با سطح زندگانی اقتصادی او دارد . وقتی درآمد انسان از طریق بهره برداری از زندگی بالا برود ؛ سطح زندگانی او قهرا ترقی کرده و در زندگی اجتماعی او نیز بهبود و رفاه بوجود می آید . بلکه میتوان گفت در سایه تعلیم سطح زندگانی خانوادگی او هم رو به پیشرفت میگذارد . پس به وسیله تعلیم، بسیاری از افراد می توانند از یک نوع طبقه ی خاصی در اجتماع به طبقه ی دیگر و بهتر منتقل گردند . کمتر اتفاق می افتد که فرد بی سواد و عامی مانند افراد بی سواد از آزادی اجتماعی برخوردار باشد . زیرا فرد در سایه تعلیم، بهره ی خود را از طریق ذوق ادبی و فنی ، و علاقه به زیبایی و ارزشهای روحی میگیرد . و همه ی این امور عالیترین نعمتهای زندگی است که چشمها و دیدگان افراد عامی و بی سواد به سوی آنها باز نیست . پس تعلیم به این جهت وسیله ای برای تکمیل انسانیت فرد میباشد . چون تعلیم ، افراد را برای زندگانی پیروزمندانه ای در اجتماع آماده میسازد و سطح زندگی اقتصادی و اجتماعی آنها را بالا می برد و در سایه آن ؛ اجتماع نیز به پیشرفت و ترقی نائل میگردد .

تعلیم برای اجتماع از نظر اجتماعی و اقتصادی و سیاسی دارای اهمیت است. ؟ عالم شدن افراد ، دائره ی مصالح مشترک میان آنها را توسعه داده و پیوستگی اجتماعی میان آنها ایجاد می کند. زیرا تعلیم مردم یک مملکت را به شناسایی احوال آن و فهم مشکلات ، و آمادگی برای حل آن مشکلات ، و آشنایی به حقوق و وظایف خود و ممارست آن حقوق و وظایف مدد مینماید. و در نتیجه معلوم می شود که اجرا و برنامه دمکراسی جز در سایه تعلیم میسر نیست . طغیان و ویرانگری در سایه جهل و بیسوادی ، میدان وسیعی برای خود می یابد

سعید کیوان پور ( شیرانی ) 

منبع 

سید باقر حجتی بخش اول تربیت