شهادت یا رحلت حضرت رسول اعظم ( صلی الله علیه وآله و سلم ) ?!

بسم الله الرحمن الرحیم

السلام علیک یا رسول الله و یا رحمه للعالمین

آنچه که مشهور شده رحلت حضرت رسول اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) است که معمولا به کیفیت شهادت ایشان توجهی نمی شود ، این نگاشته بر آن است که این موضوع را ازمنظر منابع شیعه و اهل سنت ، به طور اختصار مورد بررسی قرار دهد .

طبق برخی روایات معصومین علیهم السلام و نقل منابع متعدد شیعه وسنی ، آن حضرت توسط زهر مسموم شده و شهید از دنیا رفته است ؛ اینک برخی از این منابع را ذکر می کنیم :

الف ) منابع اهل سنت

1 ) بیهقی از عبدالله بن مسعود روایت کرده است که وی گفت: اگر نه بار قسم بخورم که رسول خدا کشته شده است برایم محبوبتر است از اینکه یکبار قسم بخورم که او کشته نشده است ، به جهت اینکه خداوند او را پیامبر شهید قرار داده است. (السیره النبویه ابن کثیر دمشقی ، ج۴ ، ص۴۴۹ )

2 ) حاکم نیشابوری نیز ؛ این مطلب را نقل کرده و آن را حدیث صحیح می داند. (المستدرک ، ج۳ ، ص60 ). همچنین او کشته شدن و شهادت رسول خدا صلی الله علیه وآله را تایید کرده است. آنجا که میگوید: شعبی گفته است: بخدا قسم رسول خدا (صلی الله علیه و آله )... و علی بن ابیطالب با شمشیر کشته شدند و حسن بن علی با سم و حسین بن علی با شمشیر کشته شد. (المستدرک. ج۳ص۶1 ).

3 ) ابن مسعود کشته شدن پیامبر در سنه ۱۱ هجری تایید و تاکید کرده است. (السیره نبویه ابن کثیر ج۴ص۴۴۹ و البدایه و النهایه ج۶ص۳۱۷و۳۲۲ .

4 ) ابن ابی خیثمه در التاریخ الکبیر نیز از مسمومیت آن حضرت سخن گفته است. ( التاریخ الکبیر ، ج2 ، ص16 ).

این بود نمونه های از منابع اهل سنت به مسمومیت و شهادت رسول خدا صلی الله علیه و آله تصریح کرده اند. مسمومیت آن حضرت در خیبر توسط یک زن یهودیه( خواهر مرحب خیبری ) را ، تقریبا همه اهل در کتب تاریخ وسیره خود ذکر نموده اند.

ب ) منابع شیعه

در منابع شیعه نیز از شهادت رسول خدا صلی الله علیه و آله ، هم به طور خاص و هم به طور عام یعنی به عنوان اهل بیت( علیهم السلام ) زیاد سخن گفته شده است ، که به برخی از آنها اشاره می کنیم .

1 ) حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام پس از شهادت پدر بزرگوارش امیر المومنین علیه السلام در ضمن سخنرانی خود فرمود :« جدم رسول خدا صلی الله علیه وآله به من خبر داده که امامت در اختیار دوازده امام از اهل بیت اوست ، که بر گزیده اند ، هیچ کدام از ما نیست مگر اینکه یا مسموم میشود و یا مقتول « ما منا الا مقتول او مسموم ». کفایه الاثر فی النص علی الائمه الاثنی عشر، ص: 162 .

2 ) از امام صادق علیه السلام نقل شده است که فرمود : رسول خدا صلی الله علیه وآله در هنگام وفات و شهادت شان فرمودند :« و ما من نبی و لا وصی الا شهید ، هر پیامبر یا وصی او با شهادت از دنیا می روند ». بصائر الدرجات ، ج1 ، ص503 . بحار ، ج17 ، ص405 ).

در روایت دیگری که از آن حضرت نقل شده است فرمود :« ما منا الا مقتول او شهید ، از ما (اهل بیت )کشته میشود یا (به زهر ستم) یا به شمشیر کین ».( اعلام الوری ، ص 367 . کشف الغمه ، ج2 ، ص430 . و... ).

3 ) از حضرت امام رضا علیه السلام نقل شده است که فرمودند :« و الله ما منا الا مقتول شهید ، به خدا سوگند از ما (اهل بیت ) نمی میرد مگر با کشته شدن و شهادت ». من لا یحضره الفقیه، ج2، ص: 585 . امالی صدوق ، ص63 ). در روایت دیگری که از آن حضرت نقل شده است فرمودند :« و ما منا الا مقتول ، از ما (اهل بیت ) نیست مگر اینکه کشته ( و شهید از دنیا می رود) »( عیون اخبار الرضا ع ، ج2 ، ص203 ).

بر اساس روایات متعدد رسول خدا صلی الله علیه و آله یکی از اهل بیت عصمت و طهارت به حساب می رود .

بسیاری از بزرگان علمی و فقهای شیعه نیز به شهادت رسول خدا صلی الله علیه وآله تصریح کرده اند ، به عنوان نمونه برخی از آنها را یاد آور می شویم :

1 ) شیخ طوسی در تهذیب می نویسد :« رسول خدا دو شب باقیمانده از ماه صفر در سال دهم هجری ، در حالی که 63 سال سن داشت ، مسموم درگذشت »( تهذیب الاحکام ، ج۶ ، ص2 ).

2 ) شیخ مفید در المقنعه می نویسد :« شیخ مفید میگوید: او در مدینه روز دوشنبه دوشب باقیمانده از ماه صفر ، در سال دهم هجری درگذشت ، درحالیکه شصت و سه سال سن داشت. (المقنعه شیخ مفید ص۴۵۶ ).

3 ) علامه حلی نیز شهادت رسول خدا صلی الله علیه و آله را توسط سم ذکر می کند ،که در دوشنبه در حالی که دو روز از ماه صفر باقی مانده بود ، حضرت توسط سم از دنیا رفت . منتهی المطلب ، ج2 ، ص 887 .

4 ) محمدبن علی اردبیلی نیز ، یکی از کسانی است که به مسمومیت آن حضرت تصریح کرده و می گوید آن حضرت در سال دهم هجرت در مدینه با مسمومیت از دنیا رفت ، در حالی که 63 سال سن داشت . (جامع الرواه ، ج2 ، ص463 ).

با توجه به مطالب فوق به خوبی روشن می شود که رسول خدا صلی الله علیه وآله ، توسط سم به شهادت رسیده و با مسمومیت از دنیا رفته است . چنانکه کتب تاریخ و سیره اسلامی اعم از شیعه وسنی آن را تایید و بیان می کند. مهم تر از آن اینکه : طبق روایات متعدد معصومین علیهم السلام ، همه اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام ( به جز امام زمان که در قید حیات است ) همه با شهادت از دنیا رفتند ، یا با شمشیر یا با مسمومیت و خوراندن زهر به آن بزرگواران .