بدون چگونگی فهمیدن

[توشی هیکو ایزوتسو]

کتاب تائو ت چینگ: « قدیس » با دل ( belly) سر و کار دارد و به چشم بی توجه است، زیرا او آگاه است که نفس جز این که فعالیت گریز از مرکز روان جز دور کردنش از طریق کار دیگری انجام نمی دهد. طریق به عینی ترین و آشکارترین وجه در « درون » خود او است. هرچه انسان بیشتر به « ظاهر» بپردازد، تماسش با حق ( the Absolute ) کمتر است. آنچه انسان باید انجام دهد این است که « در خانه بماند » و بیرون نرود.

بدون بیرون رفتن از خانه، انسان می تواند بر همه چیز زیر آسمان واقف شود ( منظور پی بردن به حقیقت همه اعیان است ). حتی بدون سر بیرون کشیدن از پنجره، انسان می تواند در کار آسمان نظاره کند. هرچه انسان بیشتر بیرون برود، کمتر می داند.

بنابراین « قدیس » بی آنکه بیرون رود می داند. بی آنکه نگاه کند، نظر روشنی در مورد همه چیز دارد. او بی آنکه عمل کند هرکاری را به انجام می رساند. (1)

***

[مثنوی معنوی ]

نور حق بر نور حس راکب شود - آن گهی جان سوی حق راغب شود

اسب بیراکب چه داند رسم راه - شاه باید تا بداند شاه راه

سوی حسی رو که نورش راکب است - حس را آن نور نیکو صاحب است

نور حس را نور حق تزیین بود - معنی نور علی نور این بود

نور حسی میکشد سوی ثری - نور حقش میبرد سوی علی

ز انکه محسوسات دونتر عالمی است - نور حق دریا و حس چون شبنمی است

لیک پیدا نیست آن راکب بر او - جز به آثار و به گفتار نکو (2)

***

[یزدانپناه عسکری]

بدون چگونگی فهمیدن

________________

1 - ایزوتسو، توشی هیکو ایزوتسو ،تصوف ابن عربی و تائویسم (Sufism and Taoism) بررسی تطبیقی مفاهیم کلیدی فلسفی، توشی هیکو ایزوتسو (Toshihiko Izutsu) ترجمه، تحشیه و تحقیق: حسین مریدی.

2 - مثنوی معنوی ، جلال الدین محمد بن محمد مولوی به تصحیح رینولد نیکلسون – تهران : هرمس 1386