آن که روزهایش همه، بی قدر است، شب قدر چگونه!؟

آن که روزهایش همه، بی قدر است، شب قدر چگونه!؟

✔️روزها، هفته ها و ماه ها را در بیهودگی، عصیان و در بی حاصلی و در غفلتی مذموم سپری می کنیم. زندگی و عمرمان را در سرگردانی و بی اخلاقی می گذرانیم، آن گاه به قصد زدودن زنگارها از درون، ساعتی و در شبی به نام "شب قدر" می نشینیم و دعایی می خوانیم که حتی ترجمه ی ساده ی آن را نیز نمی دانیم. قرآن بر سر می نهیم و سپس شادمان از این که وظیفه مان را انجام داده ایم و "قدر" را قدر نهاده ایم، سر بر بالین آسودگی غافلانه می گذاریم. سال ها از پس این همه تکرار چنین شبی، هیچ گاه از خود نپرسیدیم اگر "شب قدر" ما شبی عزیز بود که از هزار ماه برتر است، چرا پیش از "قدر" و پس از آن، تغییری نکرده ایم، بهتر نشده ایم و بلکه اوضاع مان بدتر و تباه تر شده است. تعجب نکردیم از این که اگر قرار بود "شب قدر"، قدرمان را بیفزاید چرا چنین حقیرانه زندگی می کنیم.

🔹خطا در تصویری است که از شب قدر داریم. تصویری که از شب قدر داریم، این است:   "رستگاری در دو دقیقه".

نمی دانیم هم چنان که اخلاقی زیستن، سخت و دشوار است، رستگار شدن نیز بسیار صعب و گاه طاقت فرسا است. زیرا هم برای اخلاقی زیستن و هم برای رستگاری آن جهانی، باید از آنات زندگی، پاسداری و مراقبت و از خویشتن در برابر زشتی ها و بدی ها مستمرا محافظت کنیم. امیال درونی را کنترل و بسیاری از خوشایندهایی که ما را از "سودای سر بالا داشتن" باز می دارد، بگذریم و نادیده شان بینگاریم. یله و رها زیستن و خود را به هیچ حد ومرزی محدود نکردن، پاس فضیلت ها را نگه نداشتن و زندگی را در تعلیق و بیهودگی نهادن، این ها همان کارهای است که می کنیم، اما انتظار داریم با سرگرفتن قرآن و خواندن دعایی که نمی دانیم چه می گوید، گناه مان بخشیده و در درگاه خداوند، قدر ببینیم. نمی دانیم ما بیش از آن که به خدا بدهکار باشیم به انسان هایی بدهکاریم که سبب رنج شان شده ایم و آسمان زندگی شان را تیره و خودشان را تباه کرده ایم. خطر آن تصور ساده انگارانه ای که بعضا روحانیون مسببش بوده اند، این است که زندگی نسنجیده و محاسبه نشده ای را پیش می گیریم و دلخوشیم به این که می توان در اسرع وقت و فقط در دو دقیقه رستگار شد.

آن چه آمد برای آن نبود که شب قدر را بیهوده بپنداریم و از قدر و قیمیتش بیندازیم، بلکه از آن رو است که بگوییم اگر شب قدر را احترام می کنیم و آن را واقعا پاس می داریم، چرا چنین می زییم که با آن سازگار نیست؟ تعارض میان این که زندگی ما به رنگ شب قدر نیست، نشان می دهد شب قدری که برپا می کنیم فاقد اصالت است. ما خود را فریب می دهیم و نمی دانیم شب قدر هر کس به سان زندگی زیسته ی اوست. رستگاری مانند اخلاقی بودن، نتیجه و ماحصل فرایندی است که در طی زمان و با تحمل مضایق و محدودیت ها همراه است. رستگاری و هم اخلاق، یک رخ داد تصادفی، آنی، بی زحمت و رنج نیست. بلکه همان گونه که اشاره شد، نتیجه ی یک پروسه ی طولانی مدت است. شب قدر، یک رخ داد است. اما اگر این رخداد در زندگی سرایت پیدا نکند به آن نتیجه ی دلخواه نمی رسیم.

🔹آیین ها و مناسک، با همه ی کارکرد مثبت شان اما عموما، مفاهیم متعالی را از میان تهی کرده و آن ها را به نمایش جمعی تبدیل می کند. اکنون، "شب قدر" نزد ما نیز کارکرد آیینی پیدا کرده است. نمایشی که در آن شرکت کرده و کنش دینی که به صورت دسته جمعی اجرا می کنیم. اما پس از تمام شدنش، باز ما همان هستیم که بودیم. زندگی ما همان خواهد بود که تا کنون بوده است. زیرا آیین ها عموما اثرات زودگذر و سطحی دارند. ما در آیین ها تغییر نمی کنیم زیرا عمق درون و جان ما درگیر آیین نمی شود. وقتی جان ها درگیر می شود که در سکوتی عمیق خلوت کنیم و به محاسبه ی خویش بپردازیم و صادقانه خود را در ترازوی اخلاق و معنویت بگذاریم. خود را در آیینه ی معیارها ببینیم و به ارزیابی خویش همت کنیم.

🔹شب قدر هر کس به رنگ روزها و ماه های زیسته ی اوست. از این رو در انتظار شبی عزیز که از هزار ماه برتر است نباشیم، مگر آن که روزهای زیسته مان را به محک ارزش هایی متعالی بسنجیم و چنان بزییم که بتوانیم سرفرازانه از آن دفاع کنیم. شب قدر کسانی از هزار ماه برتر است که روزشان نه هزار روز که دست کم به اندازه ی یک روز بیرزد. آن که روزهایش ارزشمند است، شب قدرش نیز قدر و قیمت دارد و بلکه به هزار شب برتری دارد.