چابکی سازمان
جهانی سازی، اتوماسیون، هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی به سرعت در حال تغییر شکل صنایع هستند. واحدهای سازمانی، هرچه بیشتر فراوظیفه ای می شوند و آهنگ حرکت کار و تسهیم اطلاعات از همیشه سریع تر شده است. چابکی سازمان برای سازگاری با این تغییرات یک ضرورت است و مدیران باید به این تغییرات به عنوان یک فرصت برای پاسخگویی به تقاضاهای مشتریان و بازار، نگاه کنند.
چابکی، عبارتست از توانایی سریع سازمان برای نوسازی خود، تطبیق و تغییر، و سپس پیشرفت در یک محیط با ویژگی تغییر، ابهام و آشفتگی.
این مسئله مورد تاکید قرار گرفته است که چابکی و ثبات، ناسازگار نیستند و در حقیقت چابکی سازمانی به ثبات نیازمند است. چابک شدن به معنای این نیست که ساختارها و فرایندهایی که برای ساختن و اصلاح آنها سخت کار شده است، دور انداخته شوند. در یک سازمان چابک، فرایندها و ساختارهایی وجود دارد که ثبات و پایداری ایجاد می کند و در همان حال، سرعت و انعطاف پذیری را به ارمغان می آورند تا امکان حرکت سریع برای مزیت رقابتی فراهم شود.
چابک سازی یک سازمان کار آسانی نیست و نیازمند تغییرات زیادی در فرهنگ سازمانی و مدیریت عملیات است. تغییر رفتار کارکنان و تغییر رویه های کاری سابق نیز، نیازمند توانمندسازی و جلب اعتماد کارکنان سازمان است.
در ادامه به شش مورد از انواع روش های چابک سازی سازمان اشاره می شود:
- قدرت دادن به کارکنان: شرکت های موفق به کارکنان قدرت ابراز نظرات خود را می دهند.
- ترویج روحیه کارآفرینانه در سازمان: برای تشویق و رشد کارکنان، شرکت ها باید تیم های کوچکی را برای ارائه و اجرای طرح های خلاقانه ایجاد کنند و به آنها بودجه اختصاص دهند.
- برند سازمان و فرهنگ آن را متناسب با اهداف تنظیم کنید: تا الگویی الهام بخش برای کارکنان سازمان باشد.
- تغییرات سازمان را اطلاع رسانی کنید: اطلاع رسانی درباره تغییرات شرکت، به درک بهتر و آمادگی کارکنان برای تغییر کمک می کند.
- حذف تشریفات غیرضروری: حذف تشریفات غیرضروری به سازمان کمک می کند بر موضوعات مهم تر تمرکز کند.
- تشویق رشد از طریق هم افزایی: ایجاد هم افزایی میان واحدهای سازمان و فرصت های بازار، رشد و چابکی سازمان را تسهیل می کند.
چند مورد از ویژگی های سازمان های چابک آورده می شود:
- مشتری مداری: سازمان های چابک بر درک نیازهای مشتریان خود و ایجاد راهکارهای مخصوص برای آنها تمرکز می کنند. در این سازمان ها کسب سود نیز با ایجاد ارزش برای مشتریان بدست می آید.
- داشتن شبکه ای از تیم ها: در سازمان های چابک ضمن حفظ ساختار سلسله مراتبی، سیستمی از تیم های شبکه ای مستقل با هدف مشترک وجود دارند.
- هدف مشترک: در یک سازمان چابک، فرهنگ سازمانی و رهبری الهام بخش باعث ایجاد هدف مشترک در میان کارکنان می شود.
- ارتباط باز: اتخاذ یک سبک ارتباطی شفاف و باز باعث افزایش سرعت و راحتی در تصمیم گیری تیم ها و افراد می شود.
- یادگیری سریع: سازمان های چابک دارای چرخه های یادگیری، توسعه محصول و تصمیم گیری کوتاه هستند تا یه طور مداوم تغییرات کوچک و متمرکزی ایجاد کنند.
- یکپارچه سازی فناوری: سازمان های چابک به جای دیجیتالی کردن ساده فرآیندهای موجود، تلاش می کنند تا فناوری های جدید را در فرآیندها و اقدامات عملیاتی خود ادغام کنند.
سه حوزه کلیدی وجود دارد که تمرکز بر آنها می تواند موجب چابکی سازمانی شود:
افراد
ساختار
فرایندها
هدف نهایی هر مدیر باید باید ایجاد تعادل میان چابکی سازمان و ثبات آن باشد. همچنین باید فرهنگ مشارکت و یادگیری را پرورش داده و رهبری را از “فرماندهی و کنترل” به ترکیبی از “بالا-پایین” و “پایین-بالا” تغییر داد. بالاخره اینکه نباید فراموش کرد که حرکت از یک تفکر موروثی به یک ذهنیت چابک، نیاز به زمان و تمرکز خواهد داشت.