رفتارهای جنسی در کودکان و نوجوانان؟!

فصلنامه تخصصی زبان، فرهنگ، و ترجمه دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا

 

از ۱۳ تا ۱۶ سالگی شور و هیجان جنسی (orgasm) در نوجوانان به اوج خود می رسد. در فاصله این سالها اکثر پسران با نخستین آثار احتلام آشنا می شوند و تقریبآ همه ی دختران با عادت ماهانه سر و کار پیدا می کنند . اینها نشانه ی آن است که نوجوانان پسر و دختر قادر به تولید مثل می باشند . میل جنسی که در دوره های کودکی ناچیز بوده است در نوجوانی به کمال رشد می رسد ، اما شدت آن در افراد متفاوت است .

امروز در بعضی از کشورها عقیده بر این است که اندکی قبل از ظهور پدیده های جنسی باید نوجوانان را با یک رشته آموزش های جنسی آشنا کرد . اما هنوز مربیان و روانشناسان در باره بهترین شیوه آموزش اتفاق نظر دارند .

بسیاری از روانشناسان معتقدند که بهترین روش برای آموزش جنسی از راه برنامه های آموزشگاهی است . زیرا پدران و مادرانی هستند که نمی توانند یا شایستگی آن را ندارند که در این مورد ، مانند موارد دیگر ، فرزندانشان را راهنمایی کنند. این امر یا به علت کمی معلومات ، یا اطلاعات نادرست و یا به سبب حجب و حیای آنان است .

گروهی دیگر از روانشناسان معتقدند که اگر آموزش مسائل جنسی به وسیله اولیاء از کودکی آغاز شود و در نوجوانی تکمیل گردد موفقیت نوجوانان در مقابله با اینگونه مشکلات بیشتر خواهد بود . اما خواه آموزش جنسی را از مدرسه آغاز کنیم و خواه از خانه ، شیوه ی رفتار بزرگترها و واکنش های آنان در برابر مسائل جنسی اهمیت فراوانی دارد و ممکن است در کودکان و نوجوانان تاثیر مطلوب یا نامطلوب به جای گذارد . یعنی اگر کسانی باشند که رفتار طبیعی جنسی را زشت و ناهنجار جلوه دهند ، امکان ندارد که چنین شیوه ای نوجوانان را از درک حقایق مسائل جنسی بیمناک و بیزار کند و در ذهن آنان مفاهیم نادرستی به وجود آورد .

می دانیم که مراحل رشد آدمی از یکدیگر جدا و بی ارتباط نیستند از این رو به آسانی می توان دریافت که شیوه رفتار افراد در زمینه رشد جنسی بستگی زیادی به خط سیر جنبه های دیگر رشد دارد .

روانشناسان ثابت کرده اند که میان بدآموزی ها و تجربه های نادرست جنسی در دوران کودکی با کجروی های جنسی در دوران نوجوانی و بزرگسالی همبستگی مثبت وجود دارد. اگر کودکان در مراحل نونهالی و نوباوگی با دوستان شایسته ای که سلامت رشد عقلی و هیجانی برخوردارند همنشین باشند و به تفریحات سالم و فعالیت های سازنده و بهداشت تن و روان خو گرفته باشند و پدر و مادران و اولیای مدارس در روشن ساختن واقعیات جنسی به آنان کمک کرده باشند می توان تا حدود زیادی امیدوار بود که نوجوانان در حل مشکلات جنسی دچار. ناکامی ها و تنشهای روانی نشوند . با وجود آنکه بزرگسالان در امر جامعه پذیری، همکاری های اجتماعی و تشکیل عادت های رفتاری به کودک یاری می دهند ، اما کمتر دیده شده است که او را در مورد ساختمان تن و رفتار جنسی راهنمایی کنند . ناچار کودک مقداری اطلاعات نادرست و گمراه کننده از نوجوانان بی تجربه یا افراد مغرض کسب می کنند. 

روانشناسان عقیده دارند کودکان در سال های آخر نوباوگی به درک مسائل جنسی علاقه نشان می دهند . بدین معنی که می خواهند بدانند از کجا آمده اند. میان پدر و مادرانشان چه ارتباطی وجود داشته دارد و جز آن . این امر روشنگر آن است که کودکان به رشد بلوغ جنسی نزدیک شده اند . به همین جهت وقتی نشانه های بلوغ جنسی در دختران و پسران آشکار می شوند و اگر آنان هیچگونه اطلاع شایسته ای در این باره نداشته باشند ممکن است نگران و ناراحت شوند و در نتیجه نتوانند با واقع بینی و آرامش روانی با این پدیده روبرو شوند .

بلوغ جنسی با فعالیت غده های جنسی آغاز می شود و به همراه آن یک رشته دگرگونیهای بدنی و روانی حاصل می شود . در این هنگام است که نوجوانان با امور جنسی آشنا می شوند .

در واقع می توان گفت که آدمی در هیچ یک از مراحل زندگانی، مانند مرحله ی نوجوانی، به شناختن بدن. طرز کار و ارتباط اعضاء و وظایف مربوط به آنها نیازمند نیست . آشنایی با پدیده های نوظهور جنسی و طرز صحیح مقابله با آنها یکی از اساسی ترین نیازهای نوجوانان در این مرحله از زندگی است .

بسیاری از نوجوانان از راه عقل و اندیشه به حل مشکلات جنسی مبادرت می ورزند ، گروه معدودی با بزرگسالان مشورت می کنند و از آنان یاری و چاره جویی می طلبند. اگر میان نوجوانان و پدران و مادران ارتباط نزدیک و دوستانه ای برقرار نشده باشد ممکن است نوجوانان در مورد کسب اطلاعات جنسی به افراد ناصالح مراجعه کنند .

چنان که قبلا نیز اشاره شد در بعضی از کشورهای جهان که آموزش جنسی به وسیله کارشناسان ، مربیان شایسته ، روانشناسان حاذق انجام می شود مشکلات جنسی نوجوانان کمتر است . اما بسیاری از پدر و مادران ایرانی به آموزش مسایل جنسی با بی اعتنایی و بدبینی می نگرند . به این علت گمراهی و سرگردانی نوجوانان ما بیشتر است . علت بدبینی پدران و مادران شاید از اینجا ناشی شود که خودشان از واقعیت آموزش مسائل جنسی بی خبرند و تصور می کنند که آموزش مسائل جنسی به معنی آموختن راه کامجویی های جنسی است ! در این مورد پیشنهاد می شود برای اینکه بتوانیم به جوانان ایرانی کمک های ارزنده ای بنماییم بهتر است نخست به وسیله رسانه های همگانی پدر و مادران را به حقایق مسائل جنسی و طرز آموزش آنها آشنا سازیم و در مدارس و دبیرستان ها هم نوجوانان را به وسیله مربیان کاردان و شایسته راهنمایی کنیم . وقتی نوجوانان دریابند درسهایی که در دبیرستان به آنان آموخته می شود دارای هدفهای علمی و عملی هستند و در زندگی می توانند از آنها استفاده کنند ، بی شک با توجه و علاقه خاصی به فرا گرفتن آنها می پردازند .

انجمن جامعه شناسی آموزش و پرورش ایران 

منبع :

روانشناسی رشد کودک و نوجوان 

دکتر محمد پارسا چاپ ۱۳۶۷

اولین همایش ملی روانشناسی کودک و نوجوان

سعید کیوان پور:شیرانی بیدآبادی