مخالفت محمود احمدی نژاد با سیاست محو اسراییل؛ سرآغازی تاریخی از شکاف و دودستگی نیروهای ارزشی و اصول گرا در قبال موجودیت اسراییل و چشم انداز نوپدیدی از صلح منطقه ای

محمود احمدی نژاد در یک مصاحبه ای تصویری با خبرنگاری جوان که به تازگی بازنشر گسترده تر یافته و در سامانه ی آپارات نیز قابل دسترس است، به شکل ضمنی از حق حیات اسراییل در کنار فلسطینی ها دفاع نمود و گفت من نگفته ام که "اسراییل باید از صفحه روزگار محو گردد" و خواستار راهکاری انسانی و انسان مدارانه برای حل و فصل مشکلات ایران و اسراییل و فلسطین شد و تهدید استفاده با زور و بمب و موشک توسط ایران را علیه اسراییل کارساز ندانست و گفت باید به سمتی برویم که اراده ی انسان ها حاکم گردد و حرکت به سمت تقابل نظامی ایران و اسراییل را نادرست و ناصحیح تلقی نمود، اگر چه گزارش هایی غیر رسمی از مخالفت غیرعلنی رهبری با این سخنان نیز نشر یافته است که مهدی کلهر از نزدیکان و مشاوران پیشین محمود احمدی نژاد، در شبکه ارزشی افق بازتاب داد. این سخنان از آن نظر که محمود احمدی نژاد تندترین مواضع تخریبی را در دوران ریاست جمهوریش علیه اسراییل اتخاذ کرده بود و در موارد متعددی هولوکاست را نیز انکار نموده بود، می تواند قابل توجه و ارزیابی باشد. و از آن جایی که احمدی نژاد از ستون ها و استوانه های اصلی نیروهای اصول گرا و ارزشی محسوب می گردد و طرف داران قابل توجهی در بین نیروهای ولایی، ارزشی و اصول گرا و کسانی که خود را جبهه انقلاب اسلامی می نامند، دارد و نزد برخی از آنان، نفوذ و اعتبار قابل توجهی دارد، این سخنان می تواند به نوعی تجدید نظر و بازنگری اساسی در بینش بخش قابل توجهی از اصول گرایان ایرانی در قبال حق حیات و موجودیت اسراییل و به رسمیت شناختن حق حیات و زیست اسراییل در کنار فلسطیینی ها تلقی گردد و به نوعی می تواند سرآغازی راهبردی، تاریخی و سرنوشت ساز در ایجاد شکاف و دو دستگی در بین نیروهای ارزشی و ولایتمدار و جریان اصول گرایی در قبال موجودیت اسراییل تلقی گردد، و شواهدی است که اکنون دسته ای از اصول گرایان ایرانی پدید آمده اند که معتقدند امنیت و منافع ملی کوتاه مدت و بلند مدت ایران، نباید پای سیاست پرهزینه ی محو اسراییل قربانی گردد و باید به سمت تعامل و تبادل بیشتری در سطح منطقه ای و بین المللی حرکت نمود و آهسته تر و با احتیاط بیشتری قدم برداشت، از آن جایی که دسته ای از نیروهای ارزشی که جنگ با اسراییل را به هر قیمتی ولو با قیمت های گزاف امنیتی و دفاعی و و ولو با پذیرش جنبه های تهدیدی برای ایران، حمایت می کنند و آن را تقدیس و ارزش گذاری می کنند و خواستار محو اسرایبل و حمله به تل آویو و حیفا و سایر شهرهای اسراییل و یکسان نمودن آنها با خاک در زمان مناسب هستند و اما دیدگاه معتدل تر و میانه روانه تری که اکنون محمود احمدی نژاد ارایه می دهد، به نوعی خواستار شروع بازبینی و بازنگری رهبران و تصمیم سازان ایران، در قبال موجودیت اسراییل است و شعارهای هزینه افزای محو اسراییل را به نوعی به کناری نهاده است و هم خواستار تعامل با امریکا و اسراییل و فلسطین و یافتن راهکارهای مرضی و الطرفین در سیاست منطقه ای ایران است و اگر چه برخی طیف های اپوزیسیون در صداقت کلامی و گفتاری احمدی نژاد دچار تردید جدی بوده و آن را ابهام آمیز می دانند و می گویند که وی به دنبال عوام فریبی است و نقش پلیس خوب را در مقابل پلیس بد سایر طیف های حاکمیت بازی می کند و نباید به این مواضع اعتماد کرد و آن را یک پاسکاری و بازی امنیتی بین طیف های مختلف حاکمیت ، برای دستیابی به سلاح هسته ای ارزیابی می کنند.

اما هرچه که نیروهای ارزشی و اصول گرا به این جمع بندی و یا اجماع نهایی دست یابند که سیاست محو اسراییل یک سیاست هزینه افزا و خطر افزا و بازی با ریسک بالا برای ایران محسوب می گردد، که می تواند ایران را در معضلات جدی و باتلاق های امنیتی و دفاعی و نظامی و اقتصادی فرو برد، که بیرون آمدن از آن به آسانی میسر نخواهد بود و هرچه این جناح های فکری و عقیدتی به این جمع بندی برسند که نمی توان از مسیر تقابل نظامی و خشونت مسلحانه به تحقق برخی مطالبات مشروع فلسطینی ها دست یافت و بسترهای انسانی گفت وگو محور و تبادل نظر مستقیم یا غیر مستقیم ایران و اسراییل و فلسطین در جهت زیست بهتر و بستر امن تر و توسعه یافته برای فلسطینی ها باشد، که همچنین این امر می تواند در دستور کار ایران قرار گیرد و بتوان رویای زیست و همدلانه و هم جوشانه ی، ایرانی ها و اسراییلی ها و فلسطینی ها را رقم زد و آن را پدید آورد و به الگوهای نو پدیدی از آشتی و زیست آرامش جویانه ی طرفین درگیر ایران و اسراییل و فلسطین دست یافت و بدین طریق به بستر بهتری برای تامین واقعی امنیت و منافع ملی ایران و اسراییل و فلسطین دست یافت و یک بازی برد-برد و دارای تعادل برای همگان تلقی گردد.

نگارش: بنیامین صادقی(پژوهشگر و مشاور صلح، حل و فصل منازعات و میانجی گری بین المللی)

11نوامبر 2023

Bensad5800@gmail.com

منبع: متن تصویری مصاحبه احمدی نژاد در مخالفت با شعار محو اسراییل در آپارات

https://www.aparat.com/v/of6TI