تحلیلی بر نحوه اقتباس در برگه ای از نسخه مرقع گلشن با تاکید برپیوند هنر، فرهنگ و ادبیات

مرقع گلشن، میراث گرانبهای بازمانده از مکتب هندو ایرانی است، شاهکاری در نگارگری و کتاب آرایی محسوب می شود. گنجینه ای است که سالها مورد نقد و بررسی هنرشناسان قرار گرفته است. حضور هنرمندانی از دو ملیت ایرانی و هندی در دربار گورکانی، سبب انتقال نقاشی هر یک از این دو گروه به نقاشی این عصر شد. تاثیر نگارگری ایرانی بر نقاشی هندی غالب بوده و نقاشی گورکانی تا اوخر قرن 16 م. از نظر سبک و تکنیک، متاثر از سبک ایرانی بود. در اواخر قرن 16 م. عامل سومی بر نگارگری هند تاثیر گذاشت و تاثیر هنر اروپایی در این دوره مشهود است. اثر مورد مطالعه ترکیبی از سه فرهنگ هند، ایران و اروپا است که در دوره جهانگیر شاه تصویر شده است. از آنجایی که در برگه ای از مرقع گلشن اقتباسی از چند حکاکی، روایات متعدد مذهبی و فرهنگ های متفاوت در یک کادر است این سوال مطرح می شود که در برگه ای از نسخه مرقع گلشن، روش اقتباس از روایت و تصویر تا چه اندازه با محتوای داستان هماهنگی دارد هدف از مطالعه این پژوهش، خوانشی جدید از اثر اقتباسی و دست کاری آن برای ارتباط فرهنگ ها، بررسی اختلال در پیام اثر، با توجه به ترکیب چند فرهنگ با ادبیات وموضوع متفاوت خواهد بود. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و تاریخی با رجوع به اصل اثر، روایات و تصاویرمشابه مورد اقتباس شده، بررسی تصاویراز لحاظ موضوع، ادبیات و فرهنگ و نحوه ی ارتباط آنها تبیین شده است. در نهایت این نتیجه حاصل شده است که اقتباس از روایت و تصویر با محتوای داستان با توجه به ضرورت تحول نقاشی و رفعمسائل فنی تصویرگران در شرایط فرهنگی و اجتماعی دوره جهانگیر شاه، هماهنگ است و ترکیب چندین روایت با مضامین مختلف فرهنگی و داستانی در یک قاب، سبب اختلال در پیام اثر به مخاطب است.

کلیدواژه ها:

مرقع گلشن ، اقتباس ، آسیب پذیری ، فرهنگ ، تصویر و ادبیات