شایسته سالاری و نقش آن در سازمان ها (مرور نظام مند مطالعات در ایران)

پژوهش حاضر با هدف مرور نظام مند مطالعات شایسته سالاری در ایران صورت پذیرفت. این پژوهش از نظر ماهیت، از نوع مطالعات ثانویه و توصیفی و روش اجرای آن مرور نظام مند یا سیستماتیک می باشد. جامعه این پژوهش کلیه مقالات با موضوع شایسته سالاری منتشر شده در مجلات علمی- پژوهشی معتبر ایرانی بین سال های1380 تا 1397 بوده که از طریق پایگاه های اطلاعاتی (SID.ir)، Noormags.com Magiran.com civilica قابل دستیابی بودند. در مجموع از بین 199 مقاله ، پس از بررسی پژوهشگر و با هماهنگی استاد راهنمای طرح ، 29 مقاله پس از غربالگری نهائی باقی ماند و وارد پژوهش شد.نتایج نشان داد که 23 مدل پژوهشگر ساخته و 6 مدل استاندارد در ایران استفاده شده و بیشترین ابزار به ترتیب پرسشنامه محقق ساخته و سپس مصاحبه ، مشاهده و بررسی اسناد و بیشترین روش پژوهشی به ترتیب توصیفی پیمایشی ، توصیفی تحلیلی ، توصیفی همبستگی و توصیفی اکتشافی بودند. نتایج پژوهش نشان داد که با توجه به مدل های ذکر شده باید مدل جامعی طراحی گردد که تمام موانع (از نظر فرهنگی، اجتماعی و سیاسی) محدودیت های و عوامل بازدارندهشایسته سالاری سنجیده شود. همچنین بر اساس نتایج در سازمان های دولتی متغیرهای مستقل که برروی شایسته سالاری اثر داشته اند شامل: عدالت سازمانی، عوامل فرهنگی اجتماعی، عوامل اقتصادی، عوامل سیاسی قانونی، نوع استراتژی سازمان، سبک رهبری سازمان، نظام مدیریت منابع انسانی، فرهنگ سازمانی، عرصه اجرایی سازمان، خود رهبری، پیشرفت، قدرت، خیرخواهی، تکنولوژی سازمان، ساختار مدیریتی، نظام آموزش نظام حفظ و نگهداری، سیاسی کاری، قانون گریزی، ساختار نامناسب سازمانی، گرایشات فرهنگی، ویژگی های شخصیتی، جذب و تامین، . آموزش و بهسازی بوده اند . سه مانع عمده بدست آمده برای شایسته سالاری در ایران بر اساس تحقیقات شامل: 1 پارتی بازی؛ 2. عدم برابری فرصت؛ 3. سطحی نگری . همچنین عوامل عمده که متاثر از شایسته سالاری هستند شامل افزایش انگیزش ، جلوگیری از فرار مغز ها ، پاسخگویی شفاف ، توسعه کار بقا سازمان و کاهش هزینه های سازمان بودند.

کلیدواژه ها:

شایسته سالاری ، سازمان ها ، مرور نظام مند