مهدورالدم،مفاهیم، مصادیق و طرق اثبات آن براساس تحولات قانون مجازات اسلامی سال 92

حمایت اسلام از حیات اشخاص و احترام خون آنها در جامعه اسلامی یک اصل است و اسلام اجازه تعدی به حیات اشخاصی را که در دارالاسلام سکونت دارند، نداده است اما بعضی اعمال و رفتارها توسط مسلمانان یا افرادی که در سرزمین های اسلامی سکونت دارند، موجب زوال عصمت و حرمت خون آنها می شود و ریختن خون آنها را مباح می گرداند. این رفتارها به صورت دقیق و مبسوط در اسلام بیان شده اند و مباح شدن خون اشخاص براثر ارتکاب این اعمال یا جرایم در اوضاع و احوالی خاص و در موارد بسیار محدود، نسبت به همه مسلمانان ودر مواردی، نسبت به اشخاص خاصی است.مرتکبان این اعمال یا جرایم در فقه اسلام به عنوان مهدور الدم مورد بحث قرار گرفته اند ودرقانون مجازات اسلامیایران(ق.م.ا.) که براساس فقه شیعه تدوین شده، قتل مهدور الدم،عامل موجه جرم تلقی شده و براساس ماده 226 ق.م.ا. قتل نفس درصورتی موجب قصاص است که مقتول شرعا مستحق کشتن نباشد و طبق تبصره دو ماده 295 ق.م.ا.اگر شخصی کسی رابه اعتقاد قصاص یا مهدور الدم بودن بکشد و بعدا معلوم گردد مجنی ء علیه مورد قصاص یامهدورالدم نبوده، قتل به منزله خطای شبیه عمد است. تدوین ماده 226 و تبصره دو ماده 295 ق.م.ا.سابق و ماده 302 و 303 قانون مجازات اسلامی جدید سوالات و ابهامات زیادی را برای حقوق دانان و مراجع و محاکم قضایی ایجاد کرده است لذا در این مقاله به مفاهیم، مصادیق و طرق اثبات مهدورالدم براساس تحولات قانون مجازات اسلامی سال 92 می پردازیم.

کلیدواژه ها:

اسلام ، قتل نفس ، قصاص ، قانون مجازات اسلامی سال 92 ، مهدورالدم