ارزیابی سیستمی عوامل شکل گیری و گسترش سکونتگاه های غیررسمی کلانشهر مشهد

با توجه به گستردگی و پیچیدگی موضوع اسکان غیررسمی در شهر مشهد این پژوهش به شناسایی عوامل شکل گیری و گسترش سکونتگاه های غیررسمی در قالب تفکر سیستمی که لازمه موضوعات چند بعدی و پیچیده می باشد پرداخته است. این پژوهش از نظر روش تحقیق، از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی (کمی-کیفی) و رویکرد کمی پژوهش متکی بر استفاده از نرم افزارهای SPSS برای تجزیه و تحلیل آماری و VENSIM برای رسم دیاگرام های علی و معلولی می باشد. همچنین داده های این نرم افزارها از طریق تکمیل و گردآوری اطلاعات از پرسشنامه و مصاحبه گرد آمده است. پرسشنامه ها برای دو جامعه متفاوت کارشناسان مرتبط با امر اسکان غیر رسمی (کارشناسان سازمانی، اساتید دانشگاهی و شرکت های مهندسین مشاور: 55 پرسشنامه) و ساکنان سکونتگاه های غیررسمی شهر مشهد 384 پرسشنامه می باشد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که هیچ کدام از زیرسیستم های اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، مدیریت و کلان جدا از هم عمل نمی کنند. همه این زیرسیستم ها چرخه های علی و معلولی را تشکیل می دهند که خود باعت تقویت و تشدید چرخه های زیرسیستم های دیگر می شود و بنا به مطالعات و داده های این تحقیق چرخه های اقتصادی یا چرخه هایی از زیرسیستم های دیگر که به متغیرهای اقتصادی مرتبط می شوند قوی تر عمل می کنند. در نهایت این چرخه ها با همراه شدن شاخص های کلان محرک اسکان غیررسمی و غفلت های مدیریتی منتهی به بروز متغیرهای اجتماعی (افزایش مهاجرت، نرخ رشد سکونتگاه ها و ...) و گسترش اسکان غیررسمی می شوند

کلیدواژه ها:

تفکر سیستمی ، سکونتگاه غیر رسمی ، عوامل شکل گیری و گسترش ، کلانشهر مشهد