داستان قوم ثمود در قرآن و یافته های جغرافیایی معاصر

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,900

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SCQ-2-3_004

تاریخ نمایه سازی: 15 بهمن 1398

چکیده مقاله:

مطابق آموزه های قرآن کریم، شناخت و اطلاع از وضعیت اقوام گذشته برای عبرت آموزی در برخی از آیات الهی به منظور دستیابی به یک زندگی آگاهانه لازم است.براساس روایات و متون تاریخی، منطقه جغرافیایی عربستان، از زمان های گذشته مسکن قبایل زیادی بوده، که برخی از آنان در طی حوادث نابود گردیده اند. یکی از قبایلی که در تاریخ این سرزمین از آن نام برده شده، قوم ثمود است مسئله اصلی نگارش پیش رو این است که نظر قرآن درباره قوم ثمود چیست و محل زندگی آن ها طبق جغرافیای کنونی زمین، کجاست قرآن کریم معمولا درباره این قوم به اختصار سخن گفته و غالبا بین قصه حضرت نوح (علیه السلام) و حضرت ابراهیم (علیه السلام) و پس از قوم عاد از آن ها یاد کرده است. بر اساس آثار باقی مانده از آن ها و اشارات برخی مفسران و قرآن پژوهان می توان گفت که قوم ثمود در شمال شبه جزیره عربستان زندگی می کردند. این نگارش به ثمود در قرآن و اعتقادات آنها و شتر حضرت صالح و عوامل هلاکت آنان اشاره می کند سپس به بررسی جغرافیای تاریخی سرزمین حجر و آثار باستانی به جامانده از آن، و نظرات مفسران در این باره می پردازد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

طاهره سادات طباطبائی امین

استادیار دانشگاه علوم ومعارف قران کریم، دانشکده علوم وفنون قرآن تهران.

زینب شجاعی

کارشناس ارشد دانشگاه علوم ومعارف قران کریم، دانشکده علوم وفنون قرآن تهران، رشته تفسیر قرآن مجید.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • *((قرآن کریم)) ...
  • مصطفوى، حسن، (1368 ش)، ((التحقیق فی کلمات القرآن الکریم))، 14 ...
  • اسلامی، چاپ اول. ...
  • ابو الفداء، اسماعیل بن على ، (2007 م)، ((تقویم البلدان))، ...
  • ابوالفتح رازى، حسین بن على ، (1408 ق)، ((روض الجنان ...
  • اصطخرى، ابراهیم بن محمد، (1927 م)، ((مسالک الممالک (اصطخرى، لیدن)))، ...
  • آلوسى، سید محمود، (1415)، ((روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم ...
  • بتنونی، محمد لبیب، (1381 ش)، ((سفرنامه حجاز))، مترجم: انصاری، تهران. ...
  • بحرانى، هاشم بن سلیمان، (1416 ق)، ((البرهان فى تفسیر القرآن ...
  • بکرى، عبدالله بن عبدالعزیز، (1403 ق)، ((معجم ما استعجم من ...
  • بی آزار شیرازی، عبدالکریم، (1380 ش)، ((باستان­شناسی و جغرافیای تاریخی ...
  • ثعلبى نیشابورى، ابواسحاق احمد بن ابراهیم ، (1422)، ((الکشف و ...
  • جزایری، نعمت الله بن عبدالله، (1381 ش)، ((قصص الانبیاء)) ،(قصص ...
  • حاجب الدوله، علی بن حسین، (1379 ش)، ((سفرنامه حاج علیخان ...
  • حریرى، محمد یوسف، (1384)، (( فرهنگ اصطلاحات قرآنى))، قم ، ...
  • حسام السلطنه، مراد میرزا، (1374 ش)، ((سفرنامه مکه))، گردآورنده: جعفریان، ...
  • حقى بروسوى، اسماعیل، ((تفسیر روح البیان)) ، دارالفکر، بیروت، چاپ: ...
  • دشتى، محمد، (1386)، ((ترجمه نهج البلاغه))، میراث ماندگار ، چاپ اول. ...
  • راغب اصفهانى، حسین بن محمد، (1412 ق)، ((مفردات الفاظ القرآن))، ...
  • زمخشرى، محمود، (1407 ق)، ((الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل)) ، ...
  • سبحانی تبریزی، جعفر، (1386)، ((فرازهایی از تاریخ پیامبر اسلام))، تهران، ...
  • سید بن قطب بن ابراهیم شاذلی ، (1412 ق)، ((فى ...
  • شراب، محمد محمدحسن، ((فرهنگ اعلام جغرافیایی – تاریخی در حدیث ...
  • طباطبایى، سید محمدحسین، (1417 ق)، ((المیزان فى تفسیر القرآن)) ، ...
  • طبرسی، فضل بن حسن، (1372 ش)، ((مجمع البیان فى تفسیر ...
  • طبری، محمد بن جریر بن یزید، (1352 ش)، ((تاریخ طبری ...
  • طوسى، محمد بن حسن، بی تا، ((التبیان فى تفسیر القرآن ...
  • علی، صالح احمد، (1375 ش)، ((حجاز در صدر اسلام))، مترجم: ...
  • فیض کاشانى ملا محسن ، (1415)، ((تفسیر الصافی)) ، تحقیق: ...
  • قره چانلو، حسین ، (1380 ش)، ((جغرافیای تاریخی کشورهای اسلامی ...
  • قریشی، سید علی اکبر، (1371 ش)، ((قاموس قرآن))، تهران، دارالکتب ...
  • قزوینى، زکریا بن محمد، (1373 ش)، ((آثار البلاد و اخبار ...
  • قمى مشهدى محمد بن محمدرضا، (1368 ش)، ((تفسیر کنز الدقائق ...
  • قمى مشهدى، محمد بن محمدرضا، (1368)، ((تفسیر کنزالدقایق و بحر ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب، (1407 ق)، ((الفروع من الکافی))، 5 ...
  • محمد بیومى، مهران، (1383 ش)، ((بررسى تاریخى قصص قرآن))، 4 ...
  • مدرسى، سید محمدتقی، (1419 ق)، ((من هدى القرآن))، تهران ، ...
  • مغنیه، محمدجواد، (1424 ق)، ((تفسیر الکاشف))، تهران ، دار الکتب ...
  • مکارم شیرازى، ناصر ، (1374)، ((تفسیر نمونه))، تهران ، دار ...
  • میبدى، احمد بن محمد، (1371)، ((کشف الاسرار و عده الابرار))، ...
  • یاقوت حموى، یاقوت بن عبدالله، (1995 م)، ((معجم البلدان)) ، ...
  • البهکلی، حسن بن احمد، العرب: السنه الثانیه، شوال 1378، ص291تا ...
  • خلیل، محمدابراهیم، (1341 ش)، آریانا، ((مزار حضرت صالح ع))، شماره ...
  • روح انگیز، لاله، (پائیز 1385)، ((بررسی مدارک باستان شناسی مدائن ...
  • مرعشی، سید محمدحسین، ((کتابداری، کتاب ماه دین)): خرداد و تیر ...
  • نمایش کامل مراجع