مطالعه راه های باستانی منطقه مراغه بر اساس متون تاریخی و شواهد باستان شناختی (مطالعه موردی پل-های تاریخی)

اهمیت راه ها در زندگی جمعی بشر امری بدیهی بوده و رشد و تعالی تمدن بشری با جاده ها ارتباط مستقیم داشته است. اهمیت راه ها تا بدان حد که سطح فرهنگی هر منطقه و میزان توسعه آنرا میتوان با توجه به دوری یا نزدیکی آن به جاده ها تعیین کرد. جاده ها تنها مسیر آمد و شد مردم عادی، قوای نظامی و یا بستری که فعالیتهای تجاری بر روی آنها انجام گیرد نبوده اند؛ بلکه به عنوان مهمترین وسیله ی ارتباط جمعی، زمینه های انتقال دستاوردهای فکری و فرهنگی انسانها به یکدیگر را فراهم می-کردهاند. زندگی جمعی انسانها حاصل کنش و تعاملات جمعی است. انتقال تجارب و مهارتهای مردم هر منطقه به دیگران زمینه ساز پیدایش فرهنگها و تمدنها بوده است. این مناسبات میان انسانها بهوجود نمی آمد مگر اینکه وسیله ارتباطی که همانا جاده ها و پلها بودند، بهوجود آمده باشد. از این روی از قدیمالایام جاده ها را که بنا به انگیزه های مختلف ارتباطی به وجود آمده اند، در زندگی انسانها بسیار بااهمیت می بینیم.منطقه آذربایجان با دره ها و رودخانه های فراوان و پرآب موانع بزرگی بر سر راه های کاروانرو به حساب می آمد. ناچار برای جاده سازی لزوم احداث پل به شدت احساس میشد. از جمله مناطقی که نقش مهمی در ارتباطات منطقه ای در حوزه شمالغرب ایران (آذربایجان) ایفا نموده، شهرستان مراغه است. بر همین اساس، شهر مراغه به خاطر قرارگیری در مسیر ارتباطی بین شهرهای مهم آذربایجان تاریخی از جمله تبریز، اردبیل، ارومیه از اهمیت خاصی برخوردار بوده که در این شهرستان پلهایی توسط حاکمان محلی احداث شده است. در این پژوهش ضمن معرفی و مطالعه پلهای تاریخی شهرستان مراغه، با اهمیت موقعیت جغرافیایی این منطقه در ارتباطات بین شهرهای اطراف نیز پرداخته شده است.

کلیدواژه ها:

مراغه ، متون تاریخی ، ارتباطات منطقه ای ، پل.