مطالعه تاثیر جدایه های جهش یافته تریکودرما پرتوتابی شده با پرتو گامابر کاهش وقوع بیماری ناشی از R.solani در گوجه فرنگی

Rhizoctonia solani یکی از شایع ترین بیمارگرهایی است که به دلیل خاکزاد بودن، وجود دامنه ی میزبانی وسیع و نرخ بالای زمستان گذرانی اسکلرت، روش های شیمیایی و ارقام مقاوم در مدیریت آن موفق نبوده اند. لذا کنترل بیولوژیک یک راه حل مناسب برای کاهش خسارت این بیمارگر در گوجه فرنگی می باشد. در این مطالعه از القای جهش در ژنوم پنج گونه قارچ تریکودرما با استفاده از پرتودهی با اشعه گاما و افزایش قدرت آنتاگونیستی آن علیه R.solani استفاده شد. آزمون کشت متقابل نشان داد که در اثر القای جهش در گونه های مختلف تریکودرما قدرت ممانعت کنندگی آنها در برابر R.solani افزایش معنی داری پیدا می کند. بر این اساس بهترین موتانت از هر گونه انتخاب شد. سپس توانایی جدایه های والد و موتانت منتخب آنها برای ارزیابی میزان کاهش وقوع بیماری در گلخانه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در بین گونه های تریکودرما سه گونه T.atrovirideوT. Virens از بروز علائم در 45 روز اول بر بوته های گوجه فرنگی جلوگیری نموده و کارایی جدایه والد در گلخانه بهتر از موتانت منتخب بود. در حالیکه درگونه T. harzianum، کارایی جدایه موتانت در کاهش وقوع بیماری بهتر از والد خود بوده است در حالیکه در گونه T. koningi میزان کاهش وقوع بیماری بین جدایه والد و موتانت تفاوت معنی داری نداشت. با توجه به نتایج این تحقیق می توان پیشنهاد نمود که برخی جدایه های تریکودرما قابلیت فرموله شدن برای مدیریت پوسیدگی رایزوکتونیایی در گوجه فرنگی را دارند و جدایه های موتانت تریکودرما نیز کاندید های مناسبی برای تهیه فرمولاسیون قارچ کش های بیولوژیک کارآ هستند.

کلیدواژه ها:

تریکودرما ، R.solani ، جهش ، گوجه فرنگی ، پرتوتابی با پرتو گاما.