تبیین اثرات تاسیس شهرداری درنقاط جمعیتی روستایی حریم کلان شهر تهران (مطالعه موردی: باقر شهر)

فضای پیرامون کلانشهرها، نحوه شکل گیری و مدیریت برآن به عنوان یکی از موضوعات مهم برنامه ریزان شهری و روستایی است. رشد جمعیت همراه با مهاجرت، وجود قوانین مختلف، نبود مدیریت یکپارچه شهری از عوامل تاثیرگذار در بهم ریختگی و نابسامانی حومه کلانشهر ها در دهه های اخیر بوده که روند احقق اهداف سندهای توسعه ناحیه ای، سیاست های مدیریت مجموعه شهری ، طرح های جامع و بویژه موضوع تمرکززدایی از پایتخت را چالش های جدی روبرو نموده است به نحوی که فضاهای شهری تبدیل روستاها به شهر و همچنین مراکز بخش بعد از برنامه سوم توسعه و تغییر قوانین تقسیمات کشوری و شهرداری ها روند رو به رشدی داشته است و روستا شهرها در کلانشهرها بویژه تهران با تاسیس شهرداری به جمعیت شهری افزوده شدند در محدوده مطالعه ای این تحقیق که از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی و تحلیلی می باشد محدوده باقرشهر در حوزه خارج از محدوده حریم ۲۵ ساله تهران و حریم کلانشهر تهران بوده است و در حوزه سرزمینی شهرستان ری می باشد که در گذشته پیوند روستایی بین این منطقه و شهر تهران وری شکل داشته و به حیات خود در قالب روستایی ادامه می داده است روابط عملکردی در قبل از تبدیل شدن به شهر و عوامل درونی و بیرونی در حوزه های اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی ، زیست محیطی ، عمرانی شهری و کالبدی فضایی پس از استقرار شهرداری در نقش و اثرات این اقدام در کیفیت زندگی شهری مهاجرپذیری، میران تعلق خاطر به محل زندگی، وضعیت اقتصادی، فعالیت و پویایی مورد مطالعه قرار گرفته است که نتایج آن را می توان گفت که ارتباط معناداری بین رها شدگی قبل از تاسیس شهرداری بدلیل عدم نگاه مدیران شهری شهرداری تهران در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی به نقاط جمعیتی حریم ، نبود مدیریت یکپارچه شهری و موقعیت مکانی شهرهای تاسیس شده از نظر درامد و اقتصاد وجود دارد به شکلی که هرچه نزدیکی به کلانش به این ترتیب رشد شتابان شهرنشینی طی چهار دهه اخیر سبب شده است که فضای فیزیکی کالبدی شهرها گسترش یافته و سکونتگاه های روستایی پیرامون شهرها را نیز مورد تهدید قرار دهد. این تهدید به ویژه در مورد کلانشهرها، خصوصا تهران و شهرهای بزرگ و متوسط جدی است. بنابراین هر سکونتگاه روستایی که در حاشیه و پیرامون اینگونه مراکز شهری استقرار یافته باشد در معرض گسترش کالبدی شهر قرار گرفته و با چالشی دوسویه روبرو می باشد: ۱- به دلیل گسترش و پیشروی کالبد شهر، روستای پیرامونی در خطر استحاله و فرورفتن در بافت و کالبد شهر قرار دارد. ۲- متاثر از تحولات اقتصادی و اجتماعی و نیروهای بیرونی کالبد درونی روستا در معرض فروپاشی و از هم گسیختگی ساختاری کارکردی قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

روستا شهرها ، شهرداری ، حریم کلانشهر تهران ، فضاهای حومه شهر ، باقرشهر