تحلیل مبانی و اصول استکبار ستیزی در آینه قرآن و حدیث

استکبار در قرآن به معنای خودبرتربینی آمده است. این معنا در ابعاد عبادی، سیاسی، اقتصادی و علمی قابل تعریف است. مواجهه با استکبار در آموزه های اسلامی، شامل آیاتی از قرآن و سنت انبیاء و اهل بیت (ع) مورد توجه ویژه ای قرار گرفته است، دلیل این امر هم وجود همیشگی جریان باطل، در کنار جبهه اهل حق است، و در نگاه قرآنی و نیز در روش پیشوایان دین کی خط کلی وجود دارد و آن تمرکز بر مبارزه با پیشوایان مستکبران است. قرآن کریم ویژگی ها و مبانی فکری و فرهنگی مستکبران و شیوه های متنوع آنان را برای تسلط بر مردم مستضعف بیان نموده است. تاملی گذرا و بررسی اجمالی دهها آیه و صدها حدیث در نکوهش استکبار نشانگر این واقعیت است. در پژوهش حاضر به دلیل اهمیت و کارکرد استکبار در نظام اجتماعی، به بحث درباره این موضوع پرداخته و با تتبع و تامل در آیات قرآن کریم و روایات اهل بیت (علیهم السلام)، اصول و روش های برخورد با استکبار مورد بررسی قرار گرفته است. آنچه که پیرامون این مسئله در آموزه های وحیانی دین اسلام آمده است گویای این مهم می باشد که برای برخورد با استکبار از اصولی از جمله مدارا، هدایت گری، برخورد منطقی و استدلالی و... باید بهره جست. همچنین، براساس این آموزه ها برخورد با این پدیده شوم نیازمند استفاده از روش هایی چون گفتگو و مذاکره، استفاده از انذار و هشدار و تکیه بر مشترکات و... است. این مقاله با روشتوصیفی، تحلیلی و کتابخانه ای درصدد تبیین موضوعات فوق بوده، و با ارائه آیاتی در زمینه استکبارستیزی، اصول و مبانی مبارزه با مستکبران را روشن می نماید.

کلیدواژه ها:

استکبار ، مبانی ، استکبار ستیزی ، قرآن