ارزیابی زیستی کیفیت پروتیین سویا و مخلوط آرد گندم و سویا با روش های نسبت خالص پروتیین (NPR)، نسبت خالص نسبی پروتیین (RNPR) و نسبت کارآیی پروتیین (PER)

سابقه و هدف: ارزیابی کیفیت پروتیین مواد غذایی به دلایل بیولوژیکی و اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به همین علت روش های بیولوژیک، میکروبیولوژیک، شیمیایی و تلفیقی برای تعیین کیفیت پروتیین ها معرفی و به کار گرفته شده است. در بین روش های موجود، نسبت خالص پروتیین (NPR)، نسبت خالص نسبی پروتیین (RNPR) و نسبت کارآیی پروتیین (PER) به عنوان روش های مناسب برای تعیین کیفیت پروتیین ها پیشنهاد شده است. این مطالعه با هدف ارزیابی کیفیت پروتیینی با روش های فوق روی دو نمونه محصول سویا در 1382 انجام گرفت. مواد و روش ها: تحقیق با طراحی تجربی روی تعداد 32 موش صحرایی نر در سن 21 روز، از نژاد ویستار (wistar) در گروه های هشت پایی تحت چهار رژیم غذایی: مورد (سویا-مخلوط آرد و گندم سویا)، مبنا (کازیین و متیونین، هر یک حاوی 10 درصد پروتیین و پایه (بدون پروتیین) انجام شد. طول دوره مطالعه برای NPR؛ 14 روز بود. به منظور محاسبه NPR مقدار پروتیین دریافتی و افزایش وزن حیوانات تعیین گردید. میزان RNPR ،NPR و PER گروه کازیین و متیونین با سویا و مخلوط آرد گندم و سویا از طریق آماره t test مورد قضاوت آماری قرار گرفت. یافته ها: شاخص NPR برای پروتیین کازیین و متیونین 0/48±4/37 ، و برای سویا 0/35±3/65 (p<0/01) و شاخص RNPR برابر 83 بود.شاخص NPR برای مخلوط آرد گندم و سویا 0/3±2/7 (p<0/001) و شاخص RNPR برابر 62/7 بود. شاخص PER برای پروتیین کازیین و متیونین 0/24±3/04 ، سویا 0/35±2/28 (p<0/001) و شاخص PER سویا نسبت به کازیین و متیونین 75 درصد بود. شاخص PER برای مخلوط آرد گندم و سویا 0/1±1/1 (p<0/001) بود. نتیجه گیری: کیفیت پروتیین محصول سویا در مقایسه با کازیین و متیونین پایین است.

کلیدواژه ها:

کیفیت پروتیینی ، PER ، RNPR ، NPR ، سویا