اولین گزارش از وقوع آلودگی گیاه شوید (Anethum graveolens) به قارچ Itersonilia perplexans در ایران

طی بازدیدهای انجام شده در بهار سالهای 1397-1398 از مزارع سبزیجات مازندران، نشانه هایی مشابه بیماری بلایت در گیاه شوید ( Anethum graveolens L.) مشاهده شد. علائم شامل لکه های نکروزه کوچک زردرنگ با مرکز خاکستری تا قهوه ای در اغلب اندامهای گیاه قابل مشاهده بود. لکه ها به تدریج به همپیوسته و خشکیدگی و مرگ کامل گیاه را به همراه داشت. بهمنظور بررسی و شناسایی عامل بیماری، نمونه های واجد علائم به آزمایشگاه منتقل شد. نمونه های جمع آوری شده پس از ضدعفونی سطحی توسط محلول هیپوکلریت سدیم 0/5 درصد در تشتکهای پتری حاوی محیط کشت سیب زمینی دکستروز آگار (PDA) کشت داده شد و در حرارت 23 تا 25 درجه سانتیگراد نگهداری گردید. پس از چهار تا پنج روز، پرگنه های قارچی به رنگ سفید کرمی با سرعت رشد کم روی محیط کشت ظاهر گردید. نتایج حاصل از بررسیهای میکروسکوپی مشخص نمود که پرگنه ها واجد هیفهای روشن و شفاف با پل اتصال، اسپورانژها تخممرغی تا گلابیشکل با دیواره ضخیم 15/5) تا 14 × 11/5 تا 10/5 میکرومتر) و اسپورهای ثانویه لیمویی شکل با اندازه 13/5) تا 18× 12/5 تا (17 بودند. آزمونهای بیماریزایی بر اساس روش آلداو و همکاران انجام شد .(Aldaud et al., 2009) سوسپانسیون حاوی اسپورهای ثانوی با غلظت ( (2 × 104 در آب مقطر سترون روی گیاهان سالم گلدانی ( پنج گلدان، هر گلدان حاوی سه بوته) پاشیده شد. گیاهان شاهد در همین تعداد تنها با آب مقطر سترون آغشته شدند. گلدانها زیر محفظه پلاستیکی به مدت 24 ساعت با نور لامپ فلورسنت و سپس در دمای 23 تا 25 درجه سانتیگراد در شرایط آزمایشگاه نگهداری شدند. پس از ده روز علائم بیماری مشاهده شد که با علائم مزرعه مطابقت داشت. گیاهان شاهد فاقد علائم مزبور بود. با توجه به نتایج به دست آمده و مشخصات ریختشناختی (Aldaud et al.,2009)، پرگنه های قارچی جداشده تحت عنوان Itersonilia perplexans Derx بهعنوان عامل بلایت در گیاه شوید شناسایی شد. این بیمارگر روی گیاه شوید تاکنون از کالیفرنیا، استرالیا، بلغارستان، ایتالیا و ترکیه گزارش شده است. این اولین گزارش وقوع بیماری بلایت شوید با عامل I. perplexans در ایران است.