تعیین دور مناسب آبیاری در زراعت چغندرقند بذری در منطقه اردبیل

این تحقیق آزمایش جهت تعیین دورمناسب آبیاری در مزارع تولید بذر چغندرقند و ارزیابی تاثیر آن روی ویژگی های کمی و کیفی بذر تولیدی در مراحل مختلف رشد بوته های بذری رقم منوژرم هیبرید شیرین اجرا شد.  چهار تیمار آبیاری شامل آبیاری در سه مرحله کاشت، ساقه روی و گلدهی به عنوان شاهد و آبیاری براساس میزان تبخیر از طشتک کلاس A در مراحل 50، 70 و 90میلی متر تبخیر  در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و در دو سال (82 و1381) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل در آلاروق اجرا شد. در تیمار شاهد و آبیاری پس از 50، 70 و 90میلی متر تبخیر در سال 1381 به ترتیب معادل 3332، 5121، 4419 و 3693مترمکعب درهکتار و در سال 1382 به ترتیب معادل 2940، 5397، 5280 و 3327 مترمکعب درهکتار آب برای آبیاری مصرف شد. در هر دو سال به ترتیب 3، 7، 5 و 4 نوبت آبیاری انجام شد. کل میزان تبخیر از طشتک طی دوره رشد بوته های بذری چغندرقند به ترتیب در سال های 1381 و 1382 معادل 3/510 و 7/471 میلی متر و میزان بارندگی 156 و 136میلی متر بوده است. نتایج آزمایش نشان داد که کاهش دورآبیاری (افزایش مصرف آب) تاثیر معنی داری روی عملکرد بذرخام، بذر قابل فروش(با قطر بیش از 5/3میلی متر) و  بذر سایز استاندارد(با قطر بین 5/3 تا 5/4میلی متر) غیرپوک نداشت. انجام آبیاری پس از 50میلی متر تبخیر از طشتک کلاس A، موجب کاهش سهم بذور درشت(با قطر بیش از 5/4میلی متر) معادل 45/41درصد شد. افزایش آب مصرفی باعث کاهش معنی دار درصدپوکی و افزایش درصد بذور مغزدار نسبت به تیمار شاهد(به ترتیب با درصدپوکی و درصد مغزدار بودن معادل 40/11 و 20/56درصد) همراه بود. افزایش مقدار بارندگی در سال 1381(156میلی متر) درمقایسه با سال 1382(136میلی متر) موجب کاهش درصدپوکی بذر به میزان 28/5درصد و افزایش معنی دار درصد مغزداربودن بذر به میزان 75/15درصد شد. عملکرد بذر استاندارد غیرپوک در سال 1382(79/1407کیلوگرم درهکتار) درمقایسه با سال 1381(47/958 کیلوگرم درهکتار) به نحو معنی داری افزایش یافت.

کلیدواژه ها:

اردبیل ، تولیدبذر ، چغندرقند ، درصدپوکی ، دورآبیاری ، رقم شیرین ، طشتک تبخیر ، عملکرد بذر ، منوژرم هیبرید