نقش کم‪آبیاری کنترل شده بر کمیت و کیفیت چغندرقند

دراین پ ژوهش اثرات تیمارهای مختلف کم آبیاری بر چغندرقند در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال های 1383 و 1384 در دو منطقه بردسیر در استان کرمان و کرج در استان البرز بررسی شدند. مقدار آب موردنیاز گیاه در مقاطع دو روزه محاسبه و این مقدار در سه مرحله از رشد (توسعه، میان فصل و رسیدن) در دورهای متفاوت (دو روز، سه روز، چهار روز و پنج روز) به گیاه داده شد. سیستم آبیاری مورد استفاده آبیاری قطره ای- نواری (Tape) بود. پس از برداشت، صفات مهم مربوط به کمیت و کیفیت چغندرقند تعیین و تجزیه مرکب برای دو منطقه و دو سال انجام شد. به منظور تعیین رابطه حجم آب مصرفی به عنوان متغیر مستقل و صفات مورد نظر به عنوان متغیر وابسته، ضرایب همبستگی تعیین و تجزیه رگرسیون انجام شد. اثر تیمارها بر کلیه صفات به جز پتاسیم، سدیم و نیترو ژن مضره معنی دار شد (05/0 p <). تیمارهای T9 (تنش آبی متوسط در مراحل توسعه و رسیدن تکنولوژیکی) و T10(تنش آبی متوسط و شدید در مرحله رسیدن تکنولوژیکی)، از نظر عملکردریشه و شکر، کارآیی مصرف آب آبیاری براساس عملکردریشه و شکر، عیارقند و شاخص کیفی صنعتی برتر بوده و قابل توصیه می باشند. آب مصرفی در تیمارهای فوق به ترتیب در بردسیر 6840 و 6944 و در کرج 7758 و 7849 مترمکعب در هکتار بود که حدود 77 درصد آب مصرف شده در تیمار T1 (شاهد) است. تیمارهای یاد شده در تجزیه مرکب مناطق نیز برتر بودند. نتایج نشان دادند که تنش در مرحله میان فصل نسبت به مراحل دیگر نقش بیشتری در کاهش عملکرد ریشه داشته است. هم‪چنین، تیمارهایی که در مراحل مختلف رشد محدودیت آبی نداشته و یا کم تر داشته اند (T1،  T2و T3)، دارای کمترین کارآیی مصرف آب آبیاری بوده و کمتر قابل توصیه اند.

کلیدواژه ها:

چغندرقند ، کارآیی مصرف آب ، کم آبیاری ، مراحل رشد