ارزیابی برخی از کنارهای ایران بر اساس ویژگی های رویشی درخت و میوه

کنار (Ziziphus spp ) بعنوان یک گیاه گرمسیری و نیمه گرمسیری میباشد که پراکنش وسیعی در نیمکره شمالی داشته و بصورت خودرو در مناطق زیادی از کشور ایران وجود دارد. با توجه به پراکنش وسیع این گیاه در ایران، اطلاعات اندکی در مورد ویژگی های ژنوتیپهای موجود در ایران وجود دارد. در پژوهش حاضر برخی ویژگیهای مورفولوژیکی مربوط به درخت و میوه تعداد 30 ژنوتیپ کنار از مناطق جنوب فارس مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد تمام صفات مورد ارزیابی اختلاف معنی داری بین نمونه های مختلف دارا بودند. در بین صفات ارزیابی شده طول دمبرگ، وزن گوشت میوه و طول خار به ترتیب بیشترین تغییرات را بین صفات مورد ارزیابی نشان دادند، که بعنوان صفات تاثیر گذار و مهم برای مطالعات و ارزیابیهای آینده در این گیاه پیشنهاد میگردد. همچنین صفات شکل میوه و هسته کمترین تغییرات را به خود اختصاص دادند. گروه بندی ژنوتیپهای ارزیابی شده به روش وارد1 انجام گردید و کل ژنوتیپهای موجود به دو دسته اصلی تقسیم شدند. از بین صفات ارزیابی شده صفات مربوط به میوه از قبیل وزن میوه، وزن گوشت میوه و ابعاد میوه و هسته از صفات بسیار تاثیر گذار در گروهبندی ژنوتیپها بودند. اکثر صفات مربوط به درخت در تشکیل زیر گروه های مختلف نقش داشتند. از جمله صفات تاثیر گذار میتوان به صفات مربوط به خار از جمله وجود، اندازه و شکل آن و همچنین ابعاد برگ اشاره کرد . همچنین برخی از ژنوتیپهای موجود پتانسیل استفاده در برنامه های اصلاحی برای بهبود و عرضه بعنوان ارقام تجاری این گیاه را دارا می باشند. در مجموع بررسی های مورفولوژیکی نشان داد که تنوع بسیار بالایی در اکثر صفات ارزیابی شده گیاه کنار وجود دارد که نشان دهنده وجود ژرم پلاسم غنی از این گونه با ارزش داروئی برای استفاده در برنامه های اصلاحی آتی می باشد.

کلیدواژه ها:

کنار ، گروه بندی ، مورفولوژیکی ، ژرم پلاسم ، ژنوتیپ