مطالعه همبستگی بین صفات مورفولوژیکی توده های بومی کدوی ایرانی متحمل به خشکی با استفاده از مانیتول و پلی اتیلن گلایکول

کدو با نام علمی Cucurbita sp. در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان گسترش یافته است. یکی از مراحل بهنژادی گیاهان، ارزیابی و شناسایی ژنوتیپهای مقاوم و حساس به انواع تنش های زیستی و غیر زیستی میباشدکه یکی از روشهای موثر برای رسیدن به این هدف استفاده از مواد کاهنده پتانسیل اسمزی در شرایط درون شیشه ای است. بر همین اساس پژوهشی به منظور بهینه سازی درون شیشه ای و غربالگری توده های بومی کدوی ایرانی متحمل به تنش کم آبی انجام گردید. به منظور القای تنش خشکی از مانیتول و پلی اتیلن گلایکول )PEG( استفاده شد. بدین جهت به محیط MS، مانیتول در سه سطح با غلظت های 0/1، 0/2 و 0/4 مولار و PEG نیز در سه سطح 5/4، 7/2 و 9/2 درصد اضافه گردید و تیمار شاهد نیز همان محیط کشت MS کامل بدون تیمارهای مذکور بود. تغییرات صفاتی همچون تعداد برگ، طول کلئوپتیل، وزن تر گیاه، وزن خشک گیاه، وزن تر ریشه، وزن خشک ریشه که در پاسخ به تنش تغییراتی در آنها روی میدهد، مورد اندازه گیری قرار گرفت تا بهترین صفت برای ارزیابی و غربالگری درون شیشه ای کدو انتخاب شود. براساس نتایج مشاهده شده در این پژوهش اثرات متقابل بین تیمارها و ژنوتیپ تمامی صفات مورد بررسی از نظر آماری در سطح احتمال 5 درصد اختلاف معنی داری با شاهد داشتند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که استفاده از تکنیک کشت درون شیشه ای برای غربالگری ژنوتیپهای مقاوم و حساس به تنش خشکی میتواند سریع و موثر باشد.

کلیدواژه ها:

ارزیابی ، تنبل آجیلی ، ژنونیپ ، غربالگری ، کشت درون شیشه ای