تاثیر روش کاربرد و سطوح مختلف اسیدهومیک بر رشد رویشی و اجزای عملکرد گیاه کلزا (Brassica napus L.)

سابقه و هدف: استفاده از مواد آلی ازجمله اسیدهومیک، باعث عدم آلودگی محیط زیست و همچنین افزایش پایداری سیستم های زراعی از طریق کاهش مصرف کودهای شیمیایی می شود. اسیدهومیک دارای فعالیت شبه هورمونی است که نه تنها رشد گیاه و جذب عناصر غذایی را افزایش می دهد بلکه مقاومت گیاه به تنش ها را نیز بهبود می بخشد. مواد و روش ها: به منظور بررسی تاثیر روش کاربرد و سطوح مختلف اسیدهومیک بر رشد رویشی و اجزای عملکرد گیاه کلزا (رقم هایولا 308) آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 10 تیمار در 4 تکرار به اجرا درآمد که تیمارها شامل مصرف خاکی اسیدهومیک در سه سطح (1، 2 و 4 گرم بر کیلوگرم خاک)، محلول پاشی اسیدهومیک در سه سطح (1/0، 2/0 و 4/0 درصد) و همراه با آب آبیاری در سه سطح (1000، 2000 و 4000 میلی گرم در لیتر) و تیمار شاهد (بدون اسیدهومیک) بود. کاربرد خاکی به صورت پودر اسیدهومیک و در زمان کشت بر اساس وزن خاک گلدان ها و برای محلول پاشی و مصرف همراه با آب آبیاری، هرکدام از سطوح محلول پاشی و مصرف همراه با آب آبیاری به سه قسمت مساوی تقسیم و در سه مرحله (استقرار گیاه، به ساقه رفتن، شروع گلدهی) مورد استفاده قرار گرفتند. محلول پاشی در انتهای روز و به منظور موثرتر بودن آن از چند قطره مویان جهت خیس خوردگی بیشتر برگ ها استفاده شد. صفات مورد ارزیابی در این پژوهش شامل وزن تر و خشک ساقه و برگ، ارتفاع بوته، تعداد برگ و گل، زمان تا اولین گلدهی، طول غلاف، تعداد خورجین و تعداد دانه در خورجین ، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بود. یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه واریانس پارامترهای رشد رویشی، وزن تر برگ و ساقه و وزن خشک برگ و ساقه و اجزای عملکرد نشان داد تمام صفات به جز تعداد برگ در بوته در سطح یک درصد معنی دار شدند. بیشترین ارتفاع بوته، وزن تر برگ و ساقه و وزن خشک برگ و ساقه مربوط به تیمار 2000 میلی گرم در لیتر مصرف همراه با آب آبیاری اسیدهومیک و کمترین مقدار آن مربوط به تیمار شاهد بود. بیشترین تعداد گل مربوط به تیمار 4000 میلی گرم در لیتر مصرف همراه با آب آبیاری و کمترین مدت زمان تا اولین گلدهی نیز مربوط به تیمار 4000 میلی گرم در لیتر مصرف همراه با آب آبیاری اسیدهومیک بود. همچنین بیشترین وزن تر برگ و ساقه و وزن خشک برگ و ساقه و اجزای عملکرد مربوط به تیمار2000 میلی گرم در لیتر مصرف همراه با آب آبیاری بود. تیمار 2000 میلی گرم در لیتر اسیدهومیک همراه با آب آبیاری، به دلیل بالا بودن وزن خشک برگ و ساقه، تعداد دانه در خورجین، تعداد خورجین در بوته و وزن هزار دانه بیشترین عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت را به خود اختصاص داد.نتیجه گیری: استفاده از اسیدهومیک می تواند نقش مثبتی در افزایش پارامترهای رشد رویشی کلزا ایفا کند و می توان آن را به عنوان ماده ای با منشاء طبیعی در جهت افزایش تولید محصولات زراعی مورداستفاده قرار داد. نتایج حاصل از یافته ها نشان داد که هر سه روش استفاده از اسیدهومیک موجب افزایش پارامترهای رشد رویشی و اجزای عملکرد کلزا نسبت به شاهد شدند اما درمجموع تیمار 2000 میلی گرم در لیتر مصرف همراه با آب آبیاری اسیدهومیک از دو روش مصرف خاکی و محلول پاشی اسیدهومیک موثرتر بود.

کلیدواژه ها:

اسیدهومیک ، شاخص برداشت ، عملکرد بیولوژیک ، کلزا ، وزن هزار دانه