تحلیل ساختار فضایی کالبدی بافت های فرسوده شهری از منظر مدیریت شهری با رویکرد مدیریت بحران (مورد مطالعه: منطقه 17 تهران)

فرسودگی واقعیتی است که تاکنون بیشتر شهرهای با سابقه و تاریخی ایران، تحت تاثیر آن قرار گرفته اند. آنچه مسلم است، در این گونه شهرها این مسئله، رشد بافت شهری را مختل کرده و آن را به پیرامون سوق می دهد و بنابراین افزون بر نابودی بافت های درونی و با سابقه ی شهری، هزینه های هنگفتی را با ایجاد بافت های نو ظهور بر گردن شهر تحمیل می کند. یکی از موضوع های قابل مطالعه در جهت شناخت یک شهر و نحوه شکل گیری آن، مطالعه بافت قدیم آن شهر است. این بافت ها با اینکه در مراکز شهرها قرار دارند،اغلب مساکن آنها به واسطه مصالح ناپایداری که در آنها به کار برده شده، در حال تخریب و رها شدن است. بافت فرسوده به مفهوم فرسودگی فضایی و کالبدی، محصول تاثیر و تاثر متقابل فرایندهای اجتماعی و فضای جغرافیایی است. پدیده فرسودگی در بافت های شهری بر کالبد بافت و فعالیت های اجتماعی و اقتصادی آن اثرگذار است. بدین سبب موضوع باف ت های فرسوده شهری، همواره یکی از مسائل و چال شهای شهرهای امروزی است که اندیشمندان حوز ه های مختلف و مدیران شهری را به حیطه تلاش برای آن کشانده است.جامعه آماری این پژوهش منطقه 17 تهران می باشد. در همین راستا، هدف اصلی پژوهش حاضر تحلیل ساختار فضایی کالبدی بافت های فرسوده شهری از منظر مدیریت شهری با رویکرد مدیریت بحران (مورد مطالعه: منطقه 17 تهران) با استفاده از مدل راهبردی SWOT می باشد. برای رسیدن به این هدف با روش توصیفی پیمایشی ابتدا مهم ترین عوامل درونی و بیرونی تاثیر گذار در بافت های فرسوده این منطقه شناسایی و با نظر کارشناسان به تک تک عوامل ضریب اهمیت داده شد و در انتها با سنجش اهمیت هریک ازعوامل اولویت دارترین راهبردهای بهسازی و ساماندهی کالبدی فضایی این منطقه شناسایی گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که بافت های فرسوده این منطقه از نقاط ضعف بالایی برخوردار است و در عین حال نیز از نقاط قوت و فرصت های بهینه ای جهت بهره گیری و رسیدن به حد مطلوب و در نتیجه بهسازی و ساماندهی کالبدی فضایی برخودار است.

کلیدواژه ها:

بافت فرسوده شهری ، ساماندهی کالبدی فضایی ، مدل SWOT ، منطقه 17