اثر سه اسانس گیاهی زیره سیاه، بومادران و هویج وحشی روی مرحله بالغ کنه تارتن دولکه ای، Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae)

کنه تارتن دولکه ای، Tetranychus utricae Koch به دلیل انتشار جهانی گسترده، دامنه میزبانی وسیع، خسارت شدید، نرخ بالای افزایش جمعیت و توانایی در ایجاد مقاومت در آفتکش ها اهمیت زیادی دارد. اسانس های گیاهی دارای ترکیبات پیچیده ای هستند که علاوه بر خاصیت کشندگی، بازدارندگی تغذیه و تخم گذاری می توانند به عنوان محرک های شیمیایی دورکننده برای آفات مطرح باشند. در این تحقیق اثرکنه کشی اسانس ه ای گیاهی زیره سیاه، Carum carvit، بومادران، Achillea millefolium و هویج وحشی، Dacus carota روی مرحله ی بالغ کنه تارتن دولکه ای در دمای 2±26 C° و رطوبت نسبی 5±40% و دوره روشنایی به تاریکی 16:8 مورد بررسی قرار گرفت. اسانس گیری به روش تقطیر با آب و با دستگاه کلونجر صورت گرفت. غلظت های اصلی آزمایش برای اسانس زیره سیاه، 0/16، 0/33، 0/66، 1/33، 2/66 و 5/33 میکرولیتر بر لیتر هوا ، برای اسانس بومادران، 0/33، 0/66، 1/33، 2/66، 5/33، 10/66 و21/44 میکرولیتر بر لیتر هوا و اسانس هویج وحشی، 3/33، 6/66، 13/33، 26/66، 53/33 و 106/66 میکرولیتر بر لیتر هوا بود. مقادیر LC50 مرحله بالغ برای گیاهان زیره سیاه ، بومادران و هویج وحشی به ترتیب 0/88، 3/6 و 27/2 میکرو لیتر بر لیتر هوا به دست آمد. نتایج حاکی از آن بود که اسانس زیره سیاه در غلظت پایینتری نسبت به اسانس بومادران و هویج وحشی بر مرحله بالغ کنه تارتن دولکه ای تاثیر گذار بوده است. همچنین بر اساس نتایج به دست آمده از تجزیه واریانس و مقایسه میانگین اثر کنه کشی اسانس های مذکور با افزایش غلظت افزایش یافت.

کلیدواژه ها:

کنه تارتن دولکه ای ، اسانس زیره سیاه ، اسانس بومادران ، اسانس هویج وحشی ، خاصیت کنه کشی