بررسی و مقایسه مفهوم مکان درمیانسرای مسجد ملک کرمان با محیط پیرامون تخت درگاه قلی بیک

مکان کلیتی است که از عینیات (مصالح، شکل، بافت و رنگ ) ساخته شده است. این نوشتاربا طرح سوالاتی نظیر ویژگیهای درک مکان در حیاط مرکزی مسجد جامع ملک و تخت درگاه قلی بیک کرمان و اینکه بنای تخت درگاه قلی بیگ که ساختمانی برونگراست چگونه میتواند معرف مکان باشد و اینکه مکان در هریک از این دوبنا بواسطه چه عناصر، عوامل و مولفه هایی ایجاد ودرک میگردد به مقایسه مفهوم مکان در دو اثر معماری سنتی ایرانی، حیاط مرکزی مسجد ملک و تخت درگاه قلی بیک میپردازد. ساختمان تخت درگاه قلی بیک ساختمانی برونگراست که باید از بیرون دیده شود و به واسطه اثر تابشی که دارد بر محیط پیرامونش اثر میگذارد. میانسرای مسجد ملک بواسطه درونگرا بودنش ایجاد محصوریت مینماید بنابراین ناظر نمیتواند قبل از ورود به میانسرا (حیاط مرکزی)در هر لحظه درک متفاوتی نسبت به بنا داشته باشد. هردو بنا نوعی مکان را معرفی مینمایند. تخت درگاه قلی بیگ به دلیل برونگرا بودن باید از خارج درک شود اما حیاط مرکزی مسجد ملک در واقع محدوده ایست محصورکه ادراکش بواسطه حضور درون آن ممکن است.

کلیدواژه ها:

حس مکان ، ادراک ، حیاط مرکزی ، اثر تابشی ، آستانه