نیم رخ زندگی دانشجویی (درس زندگی دانشجویان چگونه پاس می‎شود !)

مطالعه سبک زندگی جوانان دانشجویی در دو شاخه مهم از حوزه‎های جامعه‎شناسی یعنی جامعه‎شناسی جوانان و جامعه‎شناسی علم قرار می‎گیرد. دوران دانشجویی از پربارترین و در عین حال حساس‎ترین برهه‎های زندگی هر فرد دارای تحصیلات عالی است. دانشجو شدن یک مرحله مهم جامعه‎پذیری و اجتماعی شدن است. محیط تازه و نقش‎های جدید و اتمسفر اجتماعی نو سبب می‎شود این مرحله از زندگی اهمیت ویژه پیدا کند. در این موسسات، از سوی دیگر، جوانی، برهه سنی، آن که سال‎های آغازین دهه سوم عمر هر جوانی است حکایت از اهمیت دوران دانشجویی دارد. روابط اجتماعی و عاطفی و نیز دستاوردهای علمی و آموزشی این مقطع در سایر ادوار زندگی اثرات بنیادینی دارد. از بعد روشی این مقاله بر تحلیل داده‎های ثانویه استوار است و از نتایج دو پیمایش ملی بهره گرفته شده است. زندگی دانشجویی بویژه دانشجویان ساکن در سراها مملو از فرصت سازی برای شکوفایی و درس زندگی و کار آموختن و یا در صورت انتخاب اشتباه و روابط اجتماعی ناکارآمد فرصت سوزی است. گذران اوقات فراغت و نیز صرف انرژی و توان جوانی نیازمند فراهم بودن برخی زیر ساخت و تسهیلات و در عین حال کنشگری فعال و مشارکت در زیست‎بوم دانشگاهی است. دلبستگی و تعلق خاطر به دانشگاه نشانه اعتماد دانشجو و افتخار کردن به محیط دانشگاهی است. خوشبختانه نسبت دانشجویانی که به دانشگاه خود دلبستگی دارند، قابل توجه است. حدود دو سوم پاسخگویان اعلام داشته‎اند: دانشگاه‎ام را دوست دارم. این سرمایه را باید مدیران دانشگاه محافظت کنند، سرمایه اجتماعی بزرگی است. در دانشگاه امکان ارتباط و تعامل و معاشرت با جنس مخالف مهیا است و روابط عاطفی ناموفق در دوران دانشجویی یکی از آسیب‎های پر تکرار است. خواب منظم و کافی برای بخش مهمی از دانشجویان وجود ندارد و وعده صبحانه هم در سبک زندگی دانشجویی جای بی‎اهمیتی دارد. نسبت تجربه شسکت عاطفی در بین دانشجویان نگران کننده است و حدود 51 درصد از پاسخگویان چنین تجربه‎ای را در زیست دانشجویی داشته‎اند. در یک تحقیق که سال‎ها پیش در دانشگاه بوعلی‎سینا انجام شد، نشان داده شده بود که میزان اعتیاد به اینترنت در میان پسرها (88/40) و دخترها (35/40) تقریبا به یک میزان است و تفاوت چشمگیری مشاهده نشده است. در این مطالعه نیز وقت‎گذرانی در فضای مجازی و وب‎گردی در بین پاسخگویان نسبتا چشمگیر است و حتی گروهی از دانشجویان را می توان معتاد مجازی نامید. میزان مشارکت دانشجویان در امور سراها در حد متوسط است. الگوی خواب، تغذیه و گذران اوقاعت فراغت و ورزش و مطالعه نشان از ناهنجاری‎های بسیار است و مستلزم رویکرد مشارکتی و توام با کرامت دانشجو و حرمت و حریم قوانین آموزش عالی است.

کلیدواژه ها:

دانشگاه ، خوابگاه (سرا) ، جوانان ، زندگی خوابگاهی ، دانشجو.