بازشناسی ساختاری نگاره هایی با موضوع دیدار لیلی و مجنون در دوره صفوی

در دوره صفوی بسیاری از نسخه های خطی، توسط نگارگران تصویرسازی شده اند. از نسخی که مورد توجه این نگارگرانبوده، خمسه نظامی میباشد، که در آن داستانی شورانگیز از عشق لیلی و مجنون به نظم درآمده است. از نماب ترینصحنه های مثنوی لیلی و مجنون، لحظه دیدار این دو عاشق می باشد که هنرمندان با ذوق و خلاقیت آن را تجسمبخشیده اند. در دوره صفوی چندین نگاره با موضوع دیدار لیلی و مجنون نقاشی شده است. این پژوهش به دنبال بیانتوصیفی و تحلیلی در ساختار این نگاره ها در جهت نشان دادن چگونگی و و خلاقیت هنرمند تصویرگر در اجرایمجلس و ترکیب بندی آن است و در پی آن علی رغم تشابه موضوعی و اشتراک ها، تفاوت ها را در ویژگی های ساختاریو شکلی بیان نماید. بر این اساس، چگونگی ترکیب بندی سماختاری در تصویرگری این مجلس و بارزنمودن تحلیلتفاوت ها و شباهت ها را در این نگاره ها، سوال پژوهش را تشکیل میدهد. در این پژوهش سعی بر این است که بامقایسه تطبیقی، ویژگی های ساختاری در ترکیب بندی عناصر این نگاره ها شناسایی شود. پژوهش حاضر به شیوهترکیبی- توصیفی تحلیلی با رویکرد تطبیقی انجام گرفته است. در جهت دستیابی به اطلاعات از روش کتابخانه ای بهره گرفته شده است. برای دستیابی به نتیجه مطلوب، سه نگاره با این موضوع انتخاب و مورد مطالعه قرار داده شد.مطالعات انجام شده چنین می نماید که، نگارگران هر سه اثر، با نزدیکی هر چه بیشتر به متن ادبی، به شیوه و سبکهنری مکتب خود تصاویر را نقاشی کرده اند. البته باید بیان نمود که شرایط اجتماعی و تفکرات صوفیانه و عارفانه رایجدر آن عصر نیز تاثیرات خود را در ساختار و رنگ آمیزی نگاره ها داشته است.

کلیدواژه ها:

دوره صفوی ، نگارگری ، خمسه نظامی ، دیدار لیلی و مجنون