اثربخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و یوگای هوشیارانه بر میزان تاب آوری در زنان مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس

هدف پژوهش بررسی اثربخشی مداخلات برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و یوگای هوشیارانه بر تاب آوری بیماران زن مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس انجمن ام اس شهر تهران بود. طرح پژوهش یک طرح نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون و پیگیری یک ماهه با گروه کنترل بود. برای انجام پژوهش ابتدا از میان بیماران زن مراجعه کننده به انجمن ام اس شهر تهران 30 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به شکل تصادفی در گروه آزمایش و گروه کنترل جایگزین شدند. هر دو گروه با استفاده از پرسشنامه تاب آوری کانر و دیویدسون ارزیابی شدند. مداخلات برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و یوگای هوشیارانه در گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای اجرا شد. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که مداخلات برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و یوگای هوشیارانه تاب آوری بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس را در مرحله پس آزمون و پیگیری افزایش داده است. نتایج پژوهش نشان داد که مداخلات برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و یوگای هوشیارانه می تواند به عنوان روشی کارآمد برای افزایش تاب آوری بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس استفاده شود.

کلیدواژه ها:

برنامه کاهشاسترس مبتنی بر ذهن آگاهی ، یوگای هوشیارانه ، تاب آوری ، بیماران زن ، مولتیپل اسکلروزیس