شناسایی و رتبه بندی عوامل ریسک پیش از انتخاب مناقصه در پروژه های ساخت ایران

در بسیاری از پروژه های ساخت در دنیا، کسب پیروزی در مناقصه کلید ورود به یک پروژه و دستیابی به سود بالقوه است. بنابراین اهمیت تمرکز بر فرآیند مناق صه و شنا سایی ری سکهای مربوطه جهت بالا بردن شانس پیروزی ضروری به نظر میر سد. پژوهشهای مختلفی جهت شناسایی ریسکهای موثر پیش از تصمیم گیری در مناقصه انجام شده است که با در نظر گرفتن شرایط کشوری خاص و یا در صنایع و مشاغل دیگر، مورد بررسی قرار گرفته بودند. لذا خلاء وجود عوامل ریسک موزون اختصاصی با توجه به شرایط حاکم بر مناقصه پروژه های ساخت ایران مشهود بوده است. بدین منظور در این پژوهش با استفاده از روشهای شناسایی ریسک اشاره شده در پیکره دانش مدیریت پروژه شامل بررسی مستندات و روش دلفی، شناسایی اولیه ری سکها انجام پذیرفت. در این راستا با بررسی جامع جغرافیایی و زمانی پژوهشهای پیشین، 23 تحقیق مبنا جهت تعیین عوامل موردنظر انتخاب شد. تعداد 745 عامل ریسک موجود در این تحقیقات مورد برر سی قرار گرفت و با نظر گروه 11 نفره خبرگان و در قالب روش دلفی عواملی که بی شتر یا م ساوی 5 بار تکرار شده بود به عنوان عوامل ری سک پیش از انتخاب مناق صه در پروژه های ساخت ایران تعیین گردید. تعداد 43 عامل با شرایط پیش گفته وجود داشت که براساس منشا بروز ریسک به 7 دسته تقسیم شده و با روش AHP فازی رتبهبندی صورت پذیرفت. عوامل ری سک شامل رقابت یا سلامت مناق صه، امکان تکمیل کردن مناق صه، در د سترس بودن سرمایه و سودمندی ( سود بالقوه) دارای بی شترین اهمیت و کمترین اهمیت برای 4 عامل قیمت ا سناد مناق صه، در د سترس بودن ابزار کار، نوع کارفرما (دولتی، خ صو صی) و نیازمندیهای خاص کارفرما تعیین گردید. با بررسی نتایج به دست آمده مشخص شد که وزن و اهمیت تعدادی از عوامل ریسک تفاوتهای قابل توجهی با نتایج برخی از پژوهشهای پیشین دارد.

کلیدواژه ها:

مدیریت ریسک ، عوامل ریسک ، مدیریت مناقصه ، روش دلفی ، AHP فازی ، پروژه های ساخت