تاثیر درجه حرارت های مختلف بر جوانه زنی یونجه یکساله تحت تنش های شوری و خشکی

یونجه یکساله (Medicago scutellata Var Rabinson) یکی از گیاهان مهم برای تغذیه دام ها می باشد. نکته قابل ذکر این گیاه سختی بذر آن بوده، که منجر به تاخیر در فرآیند جوانه زنی می گردد. بنابراین هدف این پژوهش بررسی تاثیر سطوح مختلف درجه حرارت (0، 5، 10- و 15- درجه سانتی گراد) بر جوانه زنی گیاه یونجه یکساله در مقابله با تنش های شوری و خشکی (0، 3، 6-، - و 12 مگاپاسکال) بود. به همین منظور دو آزمایش جداگانه به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه اراک انجام شد (1397). در هر آزمایش طول ریشه چه، طول ساقه چه، درصد و سرعت جوانه زنی، وزن خشک گیاه چه، وزن ذخایر پویا شده بذر، درصد تخلیه ذخایر بذر و راندمان پویایی ذخایر بذر بررسی شد. بر اساس نتایج آزمایش با افزایش پتانسیل اسمزی وزن خشک گیاه چه، وزن ذخایر پویا شده بذر، راندمان پویایی ذخایر بذر و درصد تخلیه ذخایر بذر نیز کاهش یافت. بیشترین درصد جوانه زنی به ترتیب در دمای 10- (43 درصد) و 5- درجه سانتی گراد ( 49 / 93 درصد) صورت گرفت. حداکثر درصد جوانه زنی در تیمار شوری 6- مگاپاسکال و درجه حرارات 15- درجه سانتی گراد ( 43 / 12 درصد) مشاهده شد. همچنین حداکثر جوانه زنی در تیمار شوری و خشکی 3- مگاپاسکال (به ترتیب 64 / 75 و 57 / 08 درصد) به دست آمد. به طور کلی جوانه زنی گیاه رابطه مستقیمی با درجه حرارت درجه حرارت و رابطه معکوسی با افزایش سطوح تنش های شوری و خشکی داشت. به عبارت دیگر کمترین مقدار درصد تخلیه بذر در درجه حرارت صفر درجه سانتی گراد مشاهده گردید.

کلیدواژه ها:

استقرار گیاهچه ، پتانسیل اسمزی ، پیش تیماردهی ، خواب بذر .