بررسی رابطه خاک و سازندهای زمین شناسی در استقرار پوشش گیاهی و حفاظت خاک (مطالعه موردی: طرح توسعه باغات در اراضی شیب دار شهرستان خلخال)

مقابله با فرسایش خاک و حفظ و احیای خاک و منابع طبیعی همواره بخش قابل توجهی از پژوهش ها و برنامه های توسعه ای ازجمله طرح توسعه باغات دیم در اراضی شیب دار و کم بازده را به خود اختصاص داده است. پژوهش کنونی می کوشد تا با ارزیابی این طرح علل ناکارآمدی آن را در دستیابی به یک توسعه پایدار و به دنبال آن عدم استقرار پوشش گیاهی مناسب و شکست این طرح در حفظ و احیای منابع طبیعی و جلوگیری از فرسایش خاک را در شهرستان خلخال بررسی نماید. برای این منظور براساس نظر کارشناسان خبره محلی در سه منطقه که دارای کیفیت باغات یا پوشش گیاهی متفاوت بودند، رابطه خاک و مواد مادری (سازندهای زمین شناسی) با استقرار پوشش گیاهی (باغات) بررسی شد. نتایج نشان داد عدم توجه به محدودیت های خاک که برخی متاثر از مواد مادری است یکی از دلایل اصلی شکست این طرح در منطقه است. از جمله این محدودیت ها عبارت هستند از: عمق کم خاک، بافت سبک (شنی) خاک، درصد قلوه سنگ زیاد در خاک و ظرفیت نگهداشت کم آب در خاک. شایان ذکر است نبود یا کمبود عوامل دیگر از جمله مطالعات پایه مناسب، مدیریت کارآمد و مشارکت مردمی دلایل دیگر شکست طرح بوده اند.

کلیدواژه ها:

اراضی شیب دار ، باغات دیم ، حفاظت خاک ، ارزیابی اراضی