مدیریت جامع حوزه آبخیز و چالش تشدید بلایای طبیعی

مدیریت جامع حوزه آبخیز در تعریف به مجموعه فعالیت هایی اطلاق می شود که ضمن بهره برداری از ظرفیت های یک حوضه، تضمین کننده پایداری آن نیز باشد. به عبارتی در فرایند آمایش یک حوضه باید کلیه محدودیت ها و ظرفیت ها شناسایی و براساس این اطلاعات توسعه پایدار برنامه ریزی شود. همان طور که مشخص است در بسیاری از موارد ظرفیت منابع یک حوضه ثابت نبوده و به شدت تحت تاثیر تغییرات آب و هوایی از جمله تغییر الگوهای بارش و تاثیر بر منابع آبی در مقاطع زمانی مختلف قرار دارد. لذا انتظار می رود در مناطقی که دارای شرایط ویژه بوده نظیر کشور ایران، در تعریف مدیریت جامع حوزه آبخیز دقت بیشتری صورت پذیرد. به عبارتی دیگر مدیریت جامع حوزه آبخیز به مجموعه فعالیت هایی اطلاق شود که با توجه به تغییرات در منابع یک حوضه در سناریوهای مختلف، ضمن بهره برداری از ظرفیت های یک حوضه پایداری آن ها راتضمین نماید. در این تعریف بدیهی است که بحث تغییرات شدید و سریع که به بلایای طبیعی نیز تعبیر می شود باید مورد توجه ویژه قرار گرفته به نحوی که با پیش بینی تمهیدات مناسب در سناریوی مدیریت مرتبط، اثرات منفی این پدیده ها به نحو مقتضی مدیریت شود. با توجه به تغییرات مورد انتظار در اثر تغییرات مشاهده شده در تغییرات وضعیت بارش افزایش بلایای طبیعی در دهه های اخیر به شدت مشهود است. در این مقاله به بررسی شایع ترین وقایع منتج از تغییرات و تنوع اقلیم پرداخته و در ادامه با تجزیه و تحلیل عوامل وقوع و تشدید این حوادث به راهکارها اشاره می شود.

کلیدواژه ها:

مدیریت جامع ، بلایای طبیعی ، راهکارها