تجزیه عاملی و همبستگی عملکرد دانه و صفات مرتبط با آن در اکوتیپ های گاودانه در شرایط بدون تنش و تنش خشکی

در این تحقیق 16 اکوتیپ گاودانه از نظر برخی صفات مرتبط با عملکرد در دو آزمایش جداگانه در شرایط تنش آبی و بدون تنش در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان بررسی شدند. تجزیه واریانس نشان داد ارقام تفاوت معنی داری برای تمام صفات به جز وزن هزار دانه دارند. تنش خشکی باعث کاهش تمام صفات به جز طول ریشه در زمان رسیدگی و وزن هزار دانه گردید. عملکرد دانه در شرایط بدون تنش با صفات تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، بیوماس و شاخص برداشت و در شرایط تنش عملکرد دانه با صفات ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، بیوماس و شاخص برداشت همبستگی مثبت و معنی داری داشت. تجزیه به عامل ها نشان داد که سه عامل اول در محیط بدون تنش 87/04 درصد و در محیط تنش 84/69 درصد از کل تغییرات را به خود اختصاص دادند. در محیط بدون تنش عامل اول 55/06 درصد از تغییرات را به خود اختصاص داد و برای این عامل صفات تعداد دانه در بوته، عملکرد دانه، تعداد غلاف در بوته، بیوماس، تعداد دانه در غلاف و شاخص برداشت دارای ضرایب عاملی بالا با علامت مثبت بودند. در محیط تنش عامل اول 59/43 درصد از واریانس را توجیه نمود و برای این عامل صفات شاخص برداشت، عملکرد دانه، تعداد دانه در بوته، تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در غلاف دارای ضرایب عاملی بالا با علامت مثبت بودند.

کلیدواژه ها:

تجزیه به عامل ها ، تنش خشکی ، گاودانه ، همبستگی