بررسی تطبیقی آثار نقض حق حریم خصوصی در فضای سایبری در حقوق ایران و حقوق خارجی

حمایت از حریم خصوصی افراد به عنوان یک اصل فراملی و جهان شمول مورد توجه نهادهای بین المللی قرار داشته و در بسیاری از اسناد بین المللی به رعایت حریم خصوصی مردم تصریح گردیده است. لذا در اسناد مهم حقوق بشر مقررات عمومی در جهت حمایت از حق افراد جهت آسایش خصوصی وجود دارد که برخی پایه اساسی اصل حمایت از حریم خصوصی را تشکیل داده و برخی مستقیما به حمایت از حریم خصوصی اطلاعاتی و ارتباطی پرداخته اند. از جمله استاد بین المللی مهم پایه گذار حمایت از حریم خصوصی اعلامیه جهانی حقوق بشر و کنوانسیون اروپایی حقوق بشر است. اعلامیه جهانی حقوق بشر، در ماده 12 اعلامیه دهم دسامبر 1948 مجمع عمومی سازمان ملل متحد چنین مقرر شده است: احدی نباید در زندگی خصوصی، امور خانوادگی، اقامتگاه یا مکاتبات خود مورد تعرض خودسرانه قرار گیرد. شرافت و اسم و رسمش نباید مورد حمله واقع شود. هر کس حق دارد که در مقابل اینگونه تعارضات و حملات، مورد حمایت قانون قرار گیرد. همچنین در ماده 8 کنوانسیون اروپایی حقوق بشر آمده است: 1- هر کس حق دارد که حرمت زندگی خصوصی، خانوادگی و منزل و مکاتباتش محفوظ بماند. 2- هیچ مداخله ای توسط مرجع عمومی نسبت به اعمال این حق نباید صورت گیرد، مگر آنچه طبق قانون بوده و در یک جامعه دموکراتیک به لحاظ مصالح امنیت ملی، سلامت عمومی یا رفاه اقتصادی کشور برای جلوگیری از بی قانونی یا جرم، برای حمایت از بهداشت یا اخلاقیات یا برای حمایت از حقوق و آزادیهای دیگران لازم باشد. در سایر اسناد بین المللی نیز حمایت از حریم خصوصی مورد توجه قرار گرفته است: از جمله ماده 18 اعلامیه اسلامی حقوق بشر (دولتهای عضو کنفرانس اسلامی)، ماده 1017 میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی 1966، ماده 5 کنوانسیون بین المللی منع کلیه اشکال تبعیض نژادی 1966، ماده 11 کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر 1969، ماده 10 کنوانسیون اروپایی حمایت از حقوق بشر و آزادی های اساسی در حقوق ایران نیز قوانین و آیین نامه های متعددی وجود دارند که از حریم خصوصی در همه فضاها بخصوص در فضای مجازی حمایت می کنند، از جمله؛ قانون احترام به آزادی های مشروع و حقوق شهروندی مصوب 1383، قانون آیین دادرسی کیفری، مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی که شامل سه آیین نامه: 1- آین نامه نحوه اخذ و ضوابط فنی نقطه تماس بین المللی مصوب 1380 2- آیین نامه واحدهای ارائه کننده خدمات اطلاع رسانی و اینترنت رسا (ISP) و 3- آیین نامه دفاتر خدمات حضوری اینترنت می باشد. همچنین، قانون تجارت الکترونیک مصوب 1382 / 10 / 17 از جمله قوانین مهمی است که از حفظ حریم خصوصی در فضای مجازی حمایت می کند

کلیدواژه ها:

حریم خصوصی ، فضای سایبری ، نقض حقوق ایران ، حقوق خارجی