ارزیابی فراوانی آلودگی با کمپیلوباکتر ژوژنی و کمپیلوباکتر کولای در گوشت قرمز مصرفی کارکنان آجا و تعیین الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی جدایه ها

بیماری های گوارشی ناشی از عوامل عفونی از دیرباز مورد توجه علوم پزشکی بوده است تا به نحوی روش های انتقال، بیماری زایی و درمان آنها را کشف نماید اما از این بین باکتری های خانواده کمپیلوباکتریاسه و به ویژه جنس ژوژنی و کولای به عنوان عوامل ایجاد کننده مسمومیت های غذایی از اهمیت بالایی در صنایع غذایی برخوردار هستند. به منظور ارزیابی میزان آلودگی در سیستم های آشپزخانه بیمارستان ها و مراکز نگهداری مواد غذایی تابع آجا اقدام به اخذ نمونه از گوشت قرمز شد تا در ابتدا فراوانی آلودگی با کمپیلوباکتر مشخص و نوع جنس باکتری آلوده کننده را در گام دوم تشخیص دهیم و در ادامه به منظور تعیین حساسیت و مقاومت باکتریایی جدایه های استخراج شده اقدام به انجام تست آنتی بیوگرام شد تا در عمل موثرترین و کم اثر ترین آنتی بیوتیک ها را برای مقابله با جدایه های بومی شناسایی و به کادر درمانی و بهداشتی مدیریتی بیمارستان های تابع آجا معرفی نماییم تا پزشکان و متخصصین بیماری های عفونی در صورت مواجه با مسمومیت های غذایی ناشی از خانواده کمپیلوباکتریاسه بهترین و کارآمدترین درمان آنتی بیوتیکی را در دستور کار خود قرار دهند. در این تحقیق سعی شد تا طی یک بازه 5 ماهه اقدام به اخذ 333 نمونه گوشت قرمز منجمد وارداتی و کشتار تازه داخلی از گوشت قسمت های مختلف بدن در آشپزخانه بیمارستان های بعثت، 535 ، آمادگاه نیروی زمینی ارتش و کشتارگاه میثم واقع (به عنوان شاهد) در شهر تهران و حومه به صورت کاملا تصادفی گردید و نمونه ها به آزمایشگاه منتقل شدند. در آزمایشگاه اقدام به کشت، رنگ آمیزی و انجام آزمایش های بیوشیمیایی شد و بر روی نمونه های مشکوک به کمپیلوباکتر در ادامه آزمون زنجیره ای پلی مراز تکی صورت گرفت تا وجود یا عدم وجود آلودگی تایید شود. نهایتا تست آنتی بیوگرام به روش انتشار دیسک بر تمام جدایه ها با استفاده از 8 نوع دیسک آنتی بیوگرامی مختلف انجام و حساسیت و مقاومت تمامی جدایه ها مشخص و ثبت گردید. نتایج به دست آمده از بررسی های به عمل آمده بر روی نمونه های اخذ شده نشان داد که آلودگی به کمپیلوباکتر در گوشت غیر منجمد داخلی 55 درصد و در گوشت منجمد وارداتی 51 درصد بوده است. همچنین مشخص شد جدایه های استخراج شده از هر دو نوع کمپیلوباکتر ژوژنی و کمپیلوباکتر کولای بوده است. میزان آلودگی به کمپیلوباکتر ژوژنی در گوشت های منجمد وارداتی 85 درصد و در گوشت های غیر منجمد داخلی 77/7 درصد مشخص شد. میزان آلودگی در آشپزخانه بیمارستان های بعثت، بیمارستان 535 ، آمادگاه نیروی زمینی ارتش و کشتارگاه میثم به ترتیب برابر با 15/7 درصد، 18 درصد، 22/5درصد، و 35/3 درصد، بود. از بین جدایه ها بیشترین مقاومت آنتی بیوتیکی در کمپیلوباکتر ژوژنی به تتراسایکلین، سیپروفلوکساسین و انروفلوکساسین و در مورد کمپیلوباکتر کولای به تتراسایکیلین، انروفلوکساسین و آمپی سیلین مشاهده شد. لازم به ذکر است که هیچگونه مقاومتی نیز به آنتیبیوتیک های استرپتومایسین و جنتامایسین مشاهده نشد. مطالعه حاضر اولین مطالعه بر روی آلودگی کمپیلوباکتریایی، تعیین جنس آلوده کننده و الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی در بیمارستان ها و سیستم های آشپزخانه تابع آجا است و از نظر وسعت و حجم نمونه اخذ شده در نوع خود کم نظیر است چرا که نه تنها از قسمت های مختلف لاشه نمونه برداری شد بلکه به نوع گوشت ( منجمد وارداتی یا غیر منجمد داخلی) نیز توجه گردید. میزان آلودگی در گوشت قرمز اگرچه پایین تر از حد متوسط در تحقیقات مشابه در ایران و جهان می باشد اما با توجه به مصرف بالای گوشت های قرمز در بیمارستان های تابع آجا و پایین بودن سطح ایمنی در اشخاص بیمار بستری شده این مسئله از نظر بهداشتی با اهمیت بوده و نیاز به توجه بیشتر مسئولین مربوطه را دارد. نتایج مطالعه حاضر ثابت کرد با توجه به نظرات های بهداشتی مطلوبی که بر روی مراحل مختلف پخت انجام می شود آلودگی در آشپزخانه های تابع آجا در مقایسه با سایر مطالعات صورت پذیرفته در ایران و جهان نسبتا پایین است.

کلیدواژه ها:

آجا ، آنتی بیوگرام ، بیمارستان ، کمپیلوباکتریوز ، گوشت قرمز