تحلیل اقتصادی آثار کوتاه مدت و بلندمدت نا اطمینانی نرخ ارز بر صادرات زعفران ایران

تجارت محصولات کشاورزی باهدف رهایی از اقتصاد تک محصولی، در اسناد بالادستی کشور مورد تاکید قرارگرفته است. در این راستا، تحلیل اثر عوامل موثر بر صادرات محصول راهبردی زعفران ایران به عنوان بزرگ­ترین تولید­کننده و صادر­کننده ی این محصول در جهان، می تواند منجر به کسب بینش به منظور سیاست گذاری بهتر گردد. بر این اساس، مطالعه ی حاضر باهدف بررسی آثار کوتاه مدت و بلندمدت نوسانات نرخ ارز در کنار سایر عوامل موثر بر صادرات این محصول، داده­های پانل مربوط به شرکای عمده تجاری ایران را در طی دوره 93-1371 به­کار بست. بدین منظور و برای ممانعت از محدودیت روش های متقارن محاسبه ی شاخص های بی ثباتی، ابتدا شاخص نوسانات نرخ ارز با استفاده از روش نامتقارن الگوی واریانس ناهمسانی شرطی خود رگرسیونی تعمیم یافته نمایی (EGARCH) محاسبه گردید. سپس با ورود این شاخص در کنار سایر متغیرهای الگو، روش حداقل مربعات معمولی کاملا تعدیل شده (FMOLS) جهت برآورد الگوی پیشنهادی، مورداستفاده قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که در بلندمدت، علی­رغم تاثیر مثبت و معنی دار متغیرهای درآمد کشورها و نرخ ارز واقعی بر صادرات محصول زعفران، متغیر نوسانات نرخ ارز دارای تاثیر منفی و معنی داری بر صادرات این محصول می­باشد. از این رو، چنانچه هدف دولت حمایت از صادرات این محصول باشد، برقراری ثبات در بازار نرخ ارز امری ضروری است. همچنین نتایج برآورد الگوی تصحیح خطا نشان­دهنده­ی سرعت قابل ملاحظه ی تعدیل خطای عدم تعادل و گرایش به سمت روابط تعادلی بلندمدت بوده و  از این رو می توان به تاثیر سیاست گذاری در کوتاه مدت به منظور مدیریت مسائل مورد بحث امیدوار بود.

کلیدواژه ها:

داده های پنل ، روش حداقل مربعات معمولی کاملا تعدیل شده (FMOLS) ، زعفران ، صادرات غیرنفتی ، نوسانات نرخ ارز