تاثیر آتش سوزی بر اکوسیستم جنگل

جنگل اکوسیستمی پویا و پیچیده است که در حالت نرمال، اجزای تشکیل دهنده ان با یکدیگر در حالت تعادل قرار دارند. هنگامیکه جنگل تحت تاثیر یک یا چند عامل مخرب طبیعی یا مصنوعی قرار می گیرد، بسته به شدت اثر آن عامل، حالت تعادل یا قدرت خود تنظیمی آن ضعیف گشته یا از بین می رود. پویایی جنگل ها تحت تاثیر فاکتورها و فرایند های گوناگون مانند شرایط رویشگاهی ،ترکیب گونه ها، زادآوری و آشفتگی ها قرار می گیرد. آتش سوزی به عنوان یکی از مهمترین آشفتگی های موثر بر اکوسیستم های جنگلی،به طور متوسط سالانه 27/7 میلیون هکتار جنگل و نیز 5/1 میلیون هکتار از درختزارهای جهان را از بین می برد. آتش سوزی های جنگل، صرف نظر از منشا پیدایش (طبیعی یا مصنوعی)، می توانند به صورت مستقیم بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و به صورت غیر مستقیم بر کیفیت رویشگاه از طریق تاثیر برپوشش گیاهی ،توده شاخ و برگ و جانوران خاکزی اثر داشته باشد. علاوه بر اثرات فوق ، آتش سوزی تغییرات قابل توجهی را در سایر بخش های اکوسیستم جنگل مانند حیات وحش، جریان آبهای سطحی،کیفیت هوا،میکروکلیما و به طور کلی اقلیم، ایجاد می کند. به دلیل ایجاد اثرات فوق توسط آتش سوزی، تهیه و اجرای استراتژی های مدیریت ریسک جنگلها ضرورتی انکار ناپذیر خواهد بود. لذا جهت دستیابی به هدف فوق، نیاز به پایش و شناسایی جنبه های مختلف آتش سوزی مانند دلایل وقوع، ماهیت دینامیکی و اثرات آن بر بخش های مختلف اکوسیستم جنگل وجود دارد. با توجه به مطالب فوق، هدف این مقاله،بررسی اثرات آتش سوزی بر بخش های مختلف اکوسیستم جنگل و تغییرات ایجاد شده در آن است. نتایج حاصل از این تحقیق،اطلاعات مفیدی را در اختیار مدیران و برنامه ریزان طرح های حفاظت و حمایت از جنگل ها قرار می دهد.