اثر عصاره آبی- الکلی درمنه (Artemisia turanica) بر شاخص استرس اکسیداتیو کبدی در موش صحرایی دیابتی

از قدیم الایام برای درمان دیابت از گیاهان دارویی استفاده بیشتری نسبت به سایر روش ها می شده و امروزه نیز اعتقاد بر این است که داروهای گیاهی طبیعی تر و سالم تر هستند. بنابراین لازم است که تحقیقات علمی در جهت یافتن شواهد لازم جهت سلامتی و کارایی این گیاهان صورت گیرد. گیاهان دارویی از دیرباز در درمان دیابت شیرین و عوارض آن به کار رفته اند. اغلب جنس های درمنه معطر هستند و در سال های اخیر مورد تجزیه شیمیایی قرار گرفته اند. اما اطلاع دقیقی در مورد خواص دارویی آنها وجود ندارد. از آنجا که گیاه درمنه با نام علمی Artemisia turanica در فلور خراسان وجود دارد و افراد ملحی از آن برای درمان دیابت شیرین استفاده می کنند، لذا بر آن شدیم تا اثرات عصاره آبی- الکلی این گیاه را بر شاخص های استرس اکسیداتیو کبدی در موش صحرایی دیابتی شده بررسی نماییم. در این مطالعه تجربی، چهل سر موش صحرایی نر در پنج گروه تقسیم شدند. گروه ها شامل: 1- گروه کنترل سالم، 2- گروه کنترل دیابتی، 3- گروه دیابتی درمان شده با 300 میلی گرم بر کیلوگرم منفورمین و 4- گروه دیابتی درمان شده با 70 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره آبی- الکلی گیاه درمنه و 5- گروه درمان شده با منفورمین + عصاره آبی- الکلی گیاه درمنه. دیابت با تزریق داخل صفاقی استرپتوزوسین و به میزان 55 میلی گرم بر کیلوگرم القا شد. سه روز پس از تایید دیابتی شدن، تیمار در گروه های تحت درمان به صورت گاواژ آغاز و به مدت چهار هفته ادامه یافت. سپس، کبد از بدت رت ها خارج و شاخص های استرس اکسیداتیو با استفاده از روش های بیوشیمیایی اندازه گیری شدند. سطح مالون دی آلدهید (MDA) و گروه تام تیول بافت کبدی در گروه دیابتی به طور معناداری بالاتر و همچنین فعالیت فعالیت کاتالز و سوپراکسید دسموتاز (SOD) پایین تر از گروه کنترل بود. در تمام گروه های تیمار شده با عصاره گیاه و منفورمین، سطح MDA بافت و گروه تام تیول و فعالیت SOD به طور معناداری در مقایسه با رت های دیابتی بهبود یافته بود. تیمار رت های دیابتی فقط با منفورمین فعالیت کاتالز را در مقایسه با گروه دیابتی تغییر نداده بود. در این تحقیق مشخص شد که استفاده از عصاره آبی- الکلی Artemisia Turanica به تنهایی یا همراه با منفورمین یک اثر درمانی بر روی اختلال عملکرد کبد و استرس اکسیداتیو دارد که احتمالا ممکن است از طریق اثرات آنتی اکسیدانی و صد التهابی آن باشد.

کلیدواژه ها:

، Artemisia Turanica ، دیابت شیرین ، استرس اکسیداتیو ، کبد