اثر رژیم های آبیاری و کاربرد اسیدهیومیک بر برخی ویژگی های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی خرفه در شرایط گلخانه

به منظور بررسی اثر رژیم های آبیاری و کاربرد اسیدهیومیک بر برخی ویژگی های بیوشیمیایی گیاه دارویی خرفه (Portulaca oleracea L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده تولیدگیاهی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 94 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل چهار سطح رژیم های آبیاری (شامل 100، 75، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی) و چهار سطح محلول دهی اسیدهیومیک (شامل 600، 400، 200 و صفر میلی­گرم در لیتر) بودند. صفات مورد ارزیابی عبارت از پرولین، محتوای نسبی آب برگ، فنل، فلاونوئید، آنتی اکسیدان، قند های محلول و کارتنوئید بودند. نتایج نشان داد افزایش میزان آبیاری سبب افزایش معنی دار فنل، فلاونوئید، آنتی اکسیدان، پرولین و قند های محلول گردید. اثر تنش خشکی در بیشترین سطح، منجر به افزایش 09/1 درصدی پرولین و به ترتیب کاهش 183/0 و 53/6 درصدی کارتنوئید و محتوای نسبی آب برگ نسبت به شاهد گردید. اسید هیومیک نیز بر تمامی صفات مورد بررسی به جز کارتنوئید اثر معنی دار داشت و این اثر در 400 میلی گرم در لیتر به حداکثر خود رسید. اثر متقابل رژیم آبیاری و کاربرد اسید هیومیک به جز فنل برای سایر صفات مورد بررسی معنی دار بود. محلول پاشی 400 میلی گرم در لیتر اسید هیومیک به ترتیب در شرایط رژیم آبیاری 25 و 50 درصد ظرفیت زراعی موجب افزایش 34/12 درصدی آنتی اکسیدان و 9/36 درصدی قندهای محلول گردید. به طورکلی نتایج این آزمایش، کاربرد 400 میلی گرم در لیتر اسید هیومیک را در شرایط رژیم آبیاری با 25 درصد ظرفیت زراعی به عنوان بهترین تیمار از لحاظ صرفه اقتصادی معرفی می کند، زیرا با مصرف کمتر آب و اسیدهیومیک، می توان به همان میزان عملکرد متابولیت های ثانویه که سطوح بالاتر کاربرد این تیمار ها دارند، دست یافت.

کلیدواژه ها:

اسیدهیومیک ، خرفه ، رژیم آبیاری ، صفات بیوشیمیایی ، صفات فیزیولوژیک