اثر زمان نشاکاری و تراکم بوته بر ماده خشک و فنل کل شاخساره گیاه دارویی سرخارگل در ساری

سرخارگل (Echinacea purpurea) پرفروش ترین گیاه دارویی در اروپا و ایالات متحده است که برای درمان سرماخوردگی استفاده می شود. این آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری طبرستان در سال زراعی 1391-1392، اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه زمان نشاکاری (20 فروردین، 19 اردیبهشت و 18 خرداد در بهار 1392) در کرت های اصلی و سه تراکم بوته (7، 10 و 16 بوته در مترمربع) در کرت های فرعی بود. نتایج نشان داد که اگرچه تاخیر در کاشت سبب کاهش ماده خشک شاخساره، برگ و ساقه شد، ولی افزایش تراکم تا 10 بوته در مترمربع تا اندازه ای اثر نامطلوب تاخیر در کاشت را جبران کرده است که نشان می دهد تاریخ کشت زودتر و تراکم 10 بوته در مترمربع برای افزایش کمیت این ویژگی ها مناسب تر بوده اند. نسبت ماده خشک شاخساره/ گل< شاخساره/ ساقه< شاخساره/ برگ بود. بیشترین نسبت ماده خشک شاخساره/ ساقه و شاخساره/ (برگ+گل) مربوط به تاریخ کشت خرداد و بیشترین نسبت ماده خشک شاخساره/ گل مربوط به تاریخ کاشت اردیبهشت ماه بود. بیشترین مقدار فنل کل برگ و ساقه به ترتیب 1/51 و 9/35 میلی گرم گالیک اسید در گرم ماده خشک بود که در تاریخ کشت 20 فروردین و تراکم 10 بوته در مترمربع به دست آمد. بیشترین محتوای فنلی گل ها (5/56 میلی گرم گالیک اسید در گرم ماده خشک) در تاریخ کاشت 19 اردیبهشت و تراکم 10 بوته در مترمربع اندازه گیری شد. مقدار فنل کل گل ها> برگ ها> ساقه ها> بود. در کل، می توان چنین استنباط کرد که احتمالا نشاکاری زودهنگام سرخارگل در 20 فروردین ماه و با تراکم 10 بوته در مترمربع برای تولید ماده خشک و فنل کل از برگ ها و ساقه ها و تاخیر در کاشت تا 19 اردیبهشت و تراکم 10 بوته در مترمربع، برای تولید ماده خشک و فنل کل از گل ها، در شرایط این آزمایش مناسب است.

کلیدواژه ها:

تاریخ کشت ، ساقه ، گالیک اسید ، گلدهی ، محتوای فنلی