بررسی امکان کشت زمستانه ارقام بهاره کلزا در منطقه معتدل سرد کرج در شرایط تنش کم آبی آخر فصل

برای تامین بخشی از روغن خوراکی و کنجاله مورد نیاز و همچنین جهت پایداری تولید غلات، ضروری است ارقام مناسب کلزا در جایگاه جدید کشت و تحت شرایط کم آبی در ایران تعیین شوند. به این منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال زراعی (95-1393) در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. تاریخ های کاشت شامل کشت پاییزه (15 مهر) و کشت زمستانه (15 بهمن) و رژیم های آبیاری شامل آبیاری معمول (شاهد) و قطع آبیاری از مراحل گل دهی و خورجین دهی به صورت فاکتوریل به عنوان عامل اصلی و پنج رقم بهاره کلزا (ساری گل، دلگان، جاکومو، جرومه و هایولا 401) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد اثر متقابل تاریخ کاشت × آبیاری × رقم بر صفات تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، عملکرد دانه، شاخص برداشت، عملکرد روغن و کارایی مصرف آب در سطح یک درصد معنی دار شد. در تاریخ کشت زمستانه و در شرایط آبیاری معمول، ارقام دلگان، هایولا 401 و جرومه با بالاترین کارایی مصرف آب (به ترتیب 953/0، 887/0 و 831/0 کیلو گرم بر مترمکعب) و عملکرد دانه بالای 3000 کیلوگرم در هکتار قابلیت توسعه در جایگاه جدید کشت زمستانه را داشتند. همچنین در تاریخ کشت زمستانه و قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی به بعد ارقام هایولا 401 و جرومه با کارایی مصرف آب به ترتیب 930/0 و 873/0 کیلوگرم بر مترمکعب و عملکرد دانه بالای 2000 کیلوگرم در هکتار در شرایط کم آبی آخر فصل نیز قابل توصیه بودند.

کلیدواژه ها:

کلزا ، تنش خشکی ، عملکرد دانه ، عملکرد روغن ، تاریخ کاشت ، کارایی مصرف آب