مقایسه کارایی استخراج های یک یا چند مرحله ای لوتئین از اسفناج با انواع حلال های آلی

در این پژوهش، استخراج گزانتوفیل لوتئین از برگ اسفناج به عنوان یک منبع غذایی گیاهی با حلال های آلی بررسی شد. ابتدا عصاره های بدست آمده از پودر برگ اسفناج با حلال استون در زمانهای مختلف (3 ، 6 ، 9 ، 12 ، 15 و 18 ساعت)، بعد از اعمال تیمار قلیایی بهینه (هیدروکسیدپتاسیم 30 % بمدت 40 دقیقه در یکی از دماهای 50 یا 70 درجه سانتیگراد در نسبت 1:4 عصاره به محلول قلیایی) از نظر کارایی استخراج لوتئین مقایسه شدند. نتایج نشان داد که عصاره های بدست آمده در زمان های استخراج 6 و 9 ساعت، بعد از تیمار قلیایی بهینه در دمای 50 درجه سانتی گراد، بدون تفاوت معنی دار باهم و بترتیب با 2/11 و 2/10 میلی گرم لوتئین برگرم وزن خشک پودر اولیه، بالاترین کارایی استخراج را داشتند. در ادامه، استخراج 6 مرحله ای لوتئین از این منبع (هر مرحله 15 دقیقه) با حلال های مختلف (استون، متانول، اتانول و هگزان) انجام شد و عصاره های بدست آمده تحت تیمار قلیایی بهینه در دمای 50 درجه سانتیگراد قرار گرفتند. نتایج نشان داد که این تیمار توانست کلروفیل عصاره های حاصل از استون (با محتوای لوتئین 279/36 میکروگرم بر گرم) و هگزان (با محتوای لوتئین 142/21 میکروگرم بر گرم) را حذف نماید. اما در مورد عصاره های اتانولی و متانولی بدست آمده در شرایط مشابه، علاوه بر تیمار قلیایی بهینه، تیمار قلیایی با شدت های بالاتر (افزایش غلظت پتاسیم هیدروکسید تا 70 % و نسبت عصاره به محلول قلیایی از نسبت اولیه 1:4 تا نسبتهای 2:3 ، 3:2 و 4:1 ، و نیز افزایش زمان تا 120 دقیقه در دماهای 50 و 70 درجه سانتیگراد) نیز نتوانست کلروفیل را حذف نماید.

کلیدواژه ها:

لوتئین ، اسفناج ، بهینه سازی ، استخراج با حلال ، کاروتنوئید