امکان سنجی اعطای کاربری به قلعه حصاری اسفراین

روستای حصاری گازرانی از توابع شهرستان اسفراین، واقع در استان خراسان شمالی می باشد. با وجود گذشته پررونق این شهرستان و وجود آثار و ابنیه تاریخی و فرهنگی فراوان در این منطقه، تاکنون مطالعات اندکی در زمینه تاریخ و معماری و آثار و ابنیه این منطقه به عمل آمده است. این پژوهش کوششی در جهت شناساندن ارزش های فرهنگی و کالبدی یکی از آثار تاریخی خراسان شمالی و شهرستان اسفراین می باشد؛ و با هدف ارائه راهکارهایی موثر برای حفاظت از این ارزش ها و تلفیق با معیشت و فرهنگ ساکنان منطقه انجام گرفته است. همچنین ایجاد نگاهی نو و متفاوت به قابلیت های بالقوه ی عملکردی قلعه های رعیتی در منطقه، مورد نظر بوده است. در این مقاله پس از آشنایی مختصر با مبحث قلعه سازی در ایران، شناخت کاملی از وضع موجود و گذشته قلعه حصاری در زمینه تاریخ و معماری و محیط پیرامون و نیز آسیب های وارده بر آن حاصل گشته است. در ادامه پس از بررسی کاربری های مختلفی که می توان در جهت حفاظت از ارزش های تاریخی به کالبد قلعه اعطاء نمود، مناسب ترین عملکردها در بهره برداری از فضاهای معماری آن سنجیده شده است. در این باره پیش از هر چیز به نیازها و قابلیت های محیط پیرامون و نیز قابلیت های کالبدی اثر، پرداخته شده است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی، همراه با نقشه برداری و ثبت مطالعات میدانی انجام گرفته، همچنین در مواجهه با مسائل مختلف آن، مبانی و نظریاتی تدوین گردیده تا در پرداختن به طراحی باززنده سازی و حفظ و شناساندن ارزش های کالبدی و فرهنگی اثر، بهترین رویکرد و روش ممکن اتخاذ گردد.

کلیدواژه ها:

مرمت ، احیاء ، معماری ، تاریخ ، قلعه ، اسفراین