بلاغت طنز در آثار ادیب قاسمی کرمانی

ادیب قاسمی (1238- 1308ه.ش)، نویسنده و شاعر طنزپرداز کرمانی در زمان قاجاریه بود. تدریس در دارالفنون و حشر و نشر با مشروطه­ خواهان را از ویژگی های بارز حیات او دانسته ­اند. وی نیستان و خارستان را با نظیره­ گویی از بوستان و گلستان سعدی تالیف­کرد. این نظیره ­گویی طنزآمیز با ابتکار شخصی مولف خویش همراه­ گشته و مجموعه ای متنوع و مفرح را  فراهم نموده­است. بلاغت طنز در آثار ادیب قاسمی با شگردها وصنعت های خاصی در دو شاخه علم معانی و بیان برجسته­ شده­ که افزون بر معرفی سبک وی، یافته ­های ارزشمندی را در زمینه پیوند طنز و بلاغت سنتی ارائه نموده­است. این پژوهش به شیوه­ای تحلیلی- توصیفی، شگردهای بلاغی طنزپردازی در آثار ادیب قاسمی کرمانی  و کارکردهای هریک را در پیوند با مخاطب و کل متن تحلیل­ نموده­است. یافته ­ها نشان­ داده که کاربرد صنعت های ادبی با محوریت تشبیه، در شکل گیری سبک ادیب و برجسته ­سازی طنز وی نقشی موثر داشته ­است.  

کلیدواژه ها:

طنز ، بلاغت ، کلیات آثار ادیب قاسمی کرمانی ، علم ­معانی و بیان