برآورد فرسایش خاک با استفاده از مدل RUSLE و شناسایی موثرترین عامل آن در حوضه آبخیز دهکهان (جنوب کرمان)

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,312

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JNEH-8-20_002

تاریخ نمایه سازی: 25 خرداد 1398

چکیده مقاله:

خاک یکی از مهم ترین عوامل تولید است که در زندگی اقتصادی و اجتماعی انسان تاثیر بسیار دارد .سطح زمین عموما به وسیله خاک و دیگر نهشته های سطحی پوشیده شده است . فرسایش خاک یکی از مهمترین مسائل و مشکلاتی است که امروزه با آن مواجه هستیم . بهره برداری های روز افزون و عدم مدیریت صحیح انسان بر محیط طبیعی تاثیر زیادی بر تشدید روند تخریب و فرسایش خاک دارد. در این تحقیق با تحلیل پارامترهای موثر فرسایش و تولید رسوب در حوضه ی آبخیز دهکهان با مساحت 2/9923 هکتار در جنوب استان کرمان مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق ضمن بررسی های میدانی، اطلاعات جغرافیایی (GIS)اسناد و مدارک مختلف از جمله نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی، پوشش گیاهی، آمارهای مختلف مربوط به ایستگاه های باران سنجی و همچنین تصاویر ماهواره ای به عنوان ابزار تحقیق مورد استفاده قرار گرفت.. برآورد میزان فرسایش در محدوده مطالعاتی از مدل تجدید نظر شده ی جهانی فرسایش خاک (RUSLE) در محیط نرم افزار آرک جی آی اس انجام گردید. با بررسی عوامل موثر در این مدل، که شامل فاکتور فرسایندگی باران، فاکتور فرسایش پذیری خاک، فاکتور توپوگرافی و پوشش گیاهی می باشد، میزان فرسایش حوضه برآورد شده است. بر این اساس میزان فرسایش سالیانه خاک در کل محدوده مطالعاتی از 67 تن در هکتار در سال برآورد شده است. نتایج این تحقیق همچنین نشان بیشترین تاثیر را در برآورد فرسایش، فاکتور توپوگرافی با بالاترین مقدار ضریب تبیین 92.6 داشته است. این تحقیق، موثر بودن فناوری های RUSLE فرسایش سالانه خاک توسط مدلنوین سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور را برای تخمین کمی مقادیر فرسایش خاک تایید می کند.  خاکیکیازمهم ترینعواملتولیداستکهدرزندگیاقتصادیواجتماعیانسانتاثیربسیار دارد. سطحزمینعمومابه وسیلهخاکودیگرنهشته هایسطحیپوشیدهشدهاست.فرسایشخاکیکیازمهم ترینمسائلومشکلاتیاستکهامروزهباآنمواجههستیم. بهره برداری هایروزافزونوعدممدیریتصحیحانسانبرمحیططبیعیتاثیرزیادیبر تشدیدروندتخریبوفرسایشخاکدارد.دراینتحقیقتحلیلپارامترهایموثرفرسایشوتولیدرسوبدرحوضه یآبخیزدهکهانبامساحت 2/9923هکتار درجنوباستانکرمان با استفاده از مدل تجدیدنظر شده­ی جهانی فرسایش خاک (RUSLE) موردمطالعهقرارگرفت. داده­ها و ابزارهای به کاررفته در تحقیق شامل داده­های ایستگاه­های هواشناسی، مدل رقومی ارتفاع (DEM)، تصاویر ماهواره­ای لندست2015، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و سنجش ازدور (RS) می­باشد. بابررسیعواملموثردراینمدل،کهشاملفاکتورفرسایندگیباران،فاکتور فرسایش پذیریخاک،فاکتورتوپوگرافیوپوششگیاهیمی باشد،هدف از تحقیق حاضر برآورد میزان فرسایش سالانه خاک در منطقه ی موردمطالعه می باشد. برایناساسمیزانفرسایشسالیانهخاکدرکلمحدودهمطالعاتیاز 50تندرهکتاردرسالبرآوردشدهاست.نتایجاینتحقیقنشان می دهد بیشترینتاثیررادربرآوردفرسایش سالانه خاک توسط مدل RUSLE،فاکتورتوپوگرافیبا  بالاترینمقدارضریبتبیین96/. داشتهاست.اینتحقیق،موثربودنفناوری های نوینسیستماطلاعاتجغرافیاییوسنجش ازدوررابرایتخمینکمیمقادیرفرسایشخاک تاییدمی کند.

نویسندگان

کرامت نژاد افضلی

استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه جیرفت

محمد رضا شاهرخی

مهندسی منابع آب، دانشگاه آزاد کرمان

فاطمه بیاتانی

دانشجوی دکتری اقلیم شناسی کشاورزی، دانشگاه حکیم سبزواری

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • احمدی، حسن (1387). ژئومورفولوژی کاربردی - فرسایش بادی. جلد دوم، ...
  • رفاهی، حسینقلی (1375). فرسایش آبی و کنترل آن - انتشارات ...
  • ایوبی، شمس الله، خرمالی فرهاد، جویباری، شعبان شتایی (1386). استفاد ...
  • آرخی، صالح، نیازی، یعقوب (1389). بررسی کاربرد GIS و  RS ... [مقاله ژورنالی]
  • رضایی، پیمان، فریدی، پروانه، قربانی، منصور، کاظمی، محمد (1393). برآورد ...
  • نوحه گر، احمد، کاظمی، محمد (1392). ارزیابی خطر فرسایش آبی ...
  • Arnold, J.G, Srinivasan, R. Muttiah, R.S. Williams, J.R. (1998), Large ...
  • Demirci, A. Karaburun, A. (2012), Estimation of soil erosion using ...
  • Flanagan, D. Nearing, M. (1995), USDA-Water Erosion Prediction Project: Hillslope ...
  • Hoyos, N. (2005), Spatial modeling of soil erosion potential in ...
  • Ganasri, B. Ramesh, H. (2015), Assessment of soil erosion by ...
  • Morgan, R. Quinton, J. Smith, R. Govers, G. Poesen, J. ...
  • Park, S. Oh, C. Jeon, S. Jung, H. Choi, C. ...
  • Pimentel, D. Harvey, C.Resosudarmo, P. Sinclair, K. (2012), Soil erosion ...
  • Renard, K.G. Freimund, J.R. (1994), Using monthly precipitation data to ...
  • Terranova, O. Antronico, L. Coscarelli, R. Iaquinta, P. (2009), Soil ...
  • Wang, E. Xin, C. Williams, J.R. Xu, C. (2006), Predicting ...
  • Wischmeier, W.H., & Smith, D.D. (1994), Predicting rainfall erosion. losses: ...
  • Van Remortel, R.D. Maichle, R.W. Hickey, R.J. (2004), Computing the ...
  • Yu, B.Rosewell, C. (1996), Technical Notes: A Robust Estimator of ...
  • نمایش کامل مراجع