تجزیه پایداری برای عملکرد دانه در گیاه سیاه دانه با استفاده از شاخص های پارامتری

گیاه سیاه دانه یک گیاه داروئی از اهمیت اقتصادی بالایی برخوردار است. از آنجائیکه عملکرد یک صفت کمی که توسط تعداد زیادی ژن کنترل میشود، وجود اثر متقابل ژنوتیپ و محیط انتخاب ژنوتیپها برتر را با مشکل مواجه میکند. روشهای مختلفی جهت بررسی اثر متقابل ژنوتیپ و محیط گزارش شده است که یکی از این روشها روشهای پارامتری میباشد. جهت بررسی عملکرد دانه گیاه سیاه دانه در شرایط محیطی مختلف و انتخاب ژنوتیپ های پایدار، 20 ژنوتیپ سیاه دانه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط رطوبتی (نرمال و تنش) در دو تاریخ کاشت 26 اسفند و 2 اردیبهشت در دو سال زراعی متوالی 1394-1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد انجام گرفت . نتایج این تحقیق نشان داد که تاخیر در کاشت و تنش رطوبتی باعث کاهش شدید عملکرد دانه میگردد بطوری که کمترین متوسط عملکرد مربوط به محیط های 4 و 8 میباشد (تاریخ کاشت دوم همراه با تنش رطوبتی) و به ترتیب دارای 254/09 و 211/04 کیلوگرم در هکتار میباشند. ژنوتیپ 2 به طور متوسط با عملکرد 689/07 کیلوگرم در هکتار دارای بالاترین متوسط عملکرد و کمترین عملکرد هم برای ژنوتیپهای 1 و 19 به ترتیب با 262/67 و 174/2 کیلوگرم در هکتار مشاهده گردید. از ژنوتیپهای 15،17،2 و 9 میتوان در برنامههای اصلاحی برای بهبود عملکرد استفاده کرد. بر اساس شاخص های پارامتری ژنوتیپهای 8 ،9، و 10 میتوان درجهت بهبود پایداری استفاده کرد

کلیدواژه ها:

تجزیه پایداری ، Nigella sativa ، ابرهارت و راسل.